Airline Industry

Enron, Delta,GM, Leｈhman, тэгээд..? JAL
Too big to fail? Not anymore.The only constant is change...

JAL ийн дампуурал.
Земи дээр ч бас бүтэн хичээл энэ талаар л яригдав.Багш бүр presentation бэлдээд ирчихсэн.

1. JAL-ийн талаар хэдэн баримт:
・Азийн хамгийн том Airline company
・Employer ranking-д тогтмол топ 5-д багтдаг фирм
・Хамгийн гол нь онгоцон дээрээ төрийн далбаатай Японы flagship company
Тийм ч тулдаа засгийн газрын(Liberal Democrat Party) ”онцгой халамжинд” багтан　
・92 оноос хойш алдагдалтай ажиллаж ирсэн (51 онд байгуулагдаад, 87 онд хувьчлагдсан)
・$25 Bln өртэй
гэх мэт муу дүнтэй ч, ”амьдарсаар” ирсэн.　Харин одоо Democratic Party-ийн ”ачаар” дампуурал.
・$150 Mln. --одоогийн market value ($250 Mln =1 шинэ B747)
・2Yen --Stock price now (90Yen =$1)

Шалтгаан нь бүх л дампуурч буй бизнестэй ижил: буруу менежмент, inefficiency (алдагдалтай нислэгүүд, буруу хүний нөөцийн бодлого...)

2. Гэхдээ JAL-д бүх бурууг тохохын өмнө Airline Industry -ийн нэг том онцлогийг ойлгоход доорхи хэдэн fact-ууд тус болох байх.

・Бизнест нөлөөлөх орчны хүчин зүйлсийн нөлөө их: SARS, Economic crisis, Influensa...
・Татвар төлсний дараах ашиг 2-3%
・Since 1978, over 100 airline companies went bankrupt, including Panam, Delta, Northwest, United Airlines, Continental...
・In a 1999 interview, Warren Buffett said: "As of 1992, in fact--though the picture would have improved since then--the money that had been made since the dawn of aviation by all of this country's airline companies was zero. Absolutely zero." That's more than 80 years of a revolutionary technology adopted enthusiastically by the masses--but unable to yield returns to investors.

Эндээс нэг pattern харагдаж байгаа байх.
"Ер нь анхнаасаа хувьчлах шийдвэр оновчтой байсан уу?"

3. Угаасаа мөнгө хийхэд амаргүй ийм industry-д airline компаниудыг бүгдийг хувьчлан, бизнес болгох нь ухаалаг шийдэл биш байж болох юм. Магадгүй зарим нэгийг нь welfare state -ийн нэг сервис болгон үлдээх нь зөв ч байж магадгүй. Гэхдээ татвар төлөгчдийн мөнгийг хайр найргүй үрэхгүйн тулд хувьчлахгүйгээр efficiency-г сайжруулах арга олох хэрэгтэй...

Монголын хувьд, МИАТ efficiency муутай ч, манай өөрийн зах зээл жижиг гэдэг онцлог гадны хүчтэй өрсөлдөөнөөс хамгаалаад, бараг л монополь үнэ тогтоон яваад л байгаа. Гэхдээ энэ байдал хэр удаан үргэлжлэх нь эргэлзээтэй. Industry-н хандлага бас өөрийн онцлогоо харж байгаад хувьчлах уу, эсвэл өөрөөр efficiency сайжруулах арга бий юу гэдгийг бодох хэрэгтэй байх...

Guest speaker: Government Official

Земи-гийн энэ улирлын зочноор багшийн танил Японы Гадаад хэргийн Яамны нэг ажилтан ирж яриа хийв. Мань хүн өнгөрсөн жилийн Хоккайдод болсон G8 Summit-ийг зохион байгуулах ажлыг удирдсан ба судалгааны сэдэвтэй хамаарал багатай ч их сонирхолтой яриа хийнэ гээд урьж авчирсан юм. Keio-Oxford- төрийн алба гэсэн замаар явж ирсэн, Койзумигаас хойш PM-ийг дагаад "нүүдэллэж" явдаг багийн гишүүн, мэдээгээр нэлээд гардаг хүмүүсийн нэг юм байна. Ер нь Entrepreneurial ертөнцөөс гадуурх Японы элит-ийн яриа сонсох ховор боломжийн нэг байлаа. 公務員(government official)-ий талаарх төсөөлөл ч их өөрчлөгдөв.

Яриа чөлөөт хэлбэртэй, яамны ажилтан ч бодож байснаас хамаагүй энгийн, хөгжилтэй хүн байв. Ерөнхийдөө өөрийн хийдэг ажил, одоогийн Японы гадаад бодлогын онцлог , төрийн ажилтан байхын хар цагаан тал, тэгээд оюутнуудад зөвлөж хэлэх зүйлс гэсэн бүтэцтэй яриа хийв. Яриа дуусаад бүгд хоолонд орохоор явсан ч дараагийн цаг шалгалттай байсан болохоор цуг явж чадаагүй.

Олон улсын хэлэлцээрүүд дээр европын орнууд их эвсдэг болохоор Японы сонирхлыг тусгахын тулд Америктэй хэрхэн хуйвалдах, Хятадтай хамтарч ажиллангаа хэлэх зүйлээ ч хэлэх эвтэйхэн аргууд гэх мэт Японы дипломат харилцааны асуудлууд мөн пуужин харваж дүрсгүйтээд байгаа зарим нэг улстай холбоотой асуудлуудын талаар ам нээж болох хүрээ хүртлээ ярьсан нь сонирхолтой санагдав.

Ажлын цаг урт, стресс ихтэй corporate life-тай харьцуулахад төрийн алба амар гэж боддог байсан чинь нэлээд өөр бололтой. Маш олон талын мэдлэг, хэд хэдэн хэлний чадвар шаарддаг болохоор ганц OJT ч биш байнга сурч байх, дээр нь нэлээд hardworking байхгүй бол ард нь гарахгүй их ажилтай байдаг талаар сонсоод амар биш юм байна гэж бодогдов. Summit дуусаад жаахан амсxийх байх гэсэн чинь Lehman шок эхлээд завгүй өдрүүд олшроод байгааг ярьж байсан. Өнгөрсөн долоо хоногт унтсан цаг нь дунжаар өдөрт 2.5 цаг.

Сүүлд нь professional болчихоор мэргэжлээсээ өөр юм мэддэггүй nerd болохоос өөр аргагүй байдаг. Тиймээс nichts буюу хүн биш тийм нөхдүүд болчихгүйн тулд оюутан насандаа тал талын мэдлэгийн package олж олж аван хорвоог илүү өргөн нүдээр хардаг болох хэрэгтэйг зөвлөсөнөөр яриа дуусав.

Guest lecturer: P&G Japan HRM

Өнөөдөр хүний нөөцийн нэг хичээл дээр P&G Japan-ий HRManager ирж яриа хийв.Эхлээд компаниа танилцуулаад, дараа ньHRM болон recruit-ийнхээ талаар ярин, оюутнуудын сонирхсон асуултуудад хариулснаар лекцийн цагт яг багтлаа. Fortune 500-д дээгүүр жагсдаг, Gillette, Ariel, Pantene,Pringles гэх мэт зарим бүтээгдэхүүнүүдээр нь P&G-г хальт гадарлах ч Япон дахь салбарынх нь талаар сайн мэддэггүй байсан болохоор нэлээн мэдээлэлтэй болж авав.

1 курст байхад McKinsey-ийн нэг нөхөр ирж яриа хийхэд freshmen-үүд бараг асуулт асуухгүй байсан бол job hunting season хүзүүнд тулаад ирэхээр карьертэй холбоотой асуудал анхаарлын төвд орон, асуулт хариултын үеэр нэлээн идэвхитэй асуулт тавьж байх шиг харагдсан.

Хичээл дээр ерөнхийдөө Япон болон барууны компаниудын хүний нөөцийн удирдлагыг харьцуулалт хийдэг болохоор нэг гол keyword нь гадны хөрөнгө оруулалттай компани(外資系企業) байдаг ба энэ удаад төлөөлөгч нь болгож P&G авч үзэн, хүний нөөцийн менежэрээр яриа хийлгүүлсэн юм.

Японд салбар болгонд гадны гол гол компаниуд бүгд ороод ирчихсэн, ерөнхийдөө ихэнх нь Канто Токио хавиар бөөгнөрсөн байдаг бол P&GJapan Кобэ-д төв офис нь байдаг юм байна. Гадаадын хөрөнгө оруулалттай гэж нэрлэгддэг эдгээр компаниуд Японы компаниудад ширүүн өрсөлдөгч болохоос гадна хөдөлмөрийн зах зээл дээр ч нэлээн шавар хаана. (Японд их сургуулиа төгсчихөөд ажил хайна гэсэн ойлголт бараг байхгүй, төгсөхөөс жилийн өмнө компаниудын recruitment process эхэлдэг байхад гадаад компаниуд сайн боловсон хүчнийг түрүүлж олж авахын тулд тэрнээс нь хагас жилийн өмнө хэрэгтэй хүмүүсээ шалгаруулаад авчихдаг байх жишээтэй.)

Япон компаниудаас ялгагдах нэг гол онцлог нь Япон маягийн менежментээр (нэг компанид насаараа ажиллах, ажилласан жилээрээ цалин нь тодорхойлогдох etc) ажилладаггүй,Америк, Европ дахь төв компаниасаа тогтоосон глобал стандартыг баримталдаг болохоор дотор нь ижилхэн Япон хүмүү ажиллаж байгаа ч culture-аас эхлээд нэлээд зүйл өөр. Ийм компаниудад ажиллахад өрсөлдөөн ихээс гадна халагдах магадлал өндөртэй ч domestic компаниудаас цалин өндөр, илүү чөлөөтэй, seniority гэхээсээ илүү бүтээмжээрээ дэвших боломжтой, нэг ёсондоо high risk high return хайсан хүмүүст илүү тохиромжтой гэх үү дээ. Сүүлийн үеийн баруунд төгссөн bilingual залуучууд болон Японы нэртэй сургуулиудын шилдэг оюутнууд challenge эрэн гадаадын хөрөнгө оруулалттай компаниудыг зорих хандлага ихсээд байгаа.

Part 2-II : Sexy vs Cute

Амралтын дундуур өмнө бичсэн зүйлүүдээ эхнээс нь нэг эргүүлж харсан чинь хэрэгтэй хэрэггүй баахан л зүйл бичсэн байх юм. Заримдаа хэтэрхий серьёз зүйл ч биччихэж, эргэж уншаад өөрийгөө шоолмоор зүйлүүд ч бичиж, яахвээ бас ч болохоор зүйлүүд ч бичиж. Заримыг нь өөрчилчихмөөр санагдаад найруулгыг нь засч байгаад нэг найздаа баригдан "загнуулснаар" энэ бодлоо орхив. Ер нь зөв ч буруу ч анх байснаар нь үлдээсэн нь ч дээр бололтой.

Ингэж хуучин бичлэгүүдээ ухаж байх зуур Ази охидын Cutie имиж, Барууныхны Sexy имижийн талаарбичиж байгаад дутуу орхисон нэг бичлэгээ олоод гүйцээе гэж бодлоо. (Sexy имиж, Cutie имиж хоёр угтаа нэг зүйл гэж бичиж байсныг маань санаж байж магадгүй, тэгвэл энэ удаа арай дэлгэрэнгүйгээр яагаад гэдгийг нь тайлбарлая.)Сонирхолтой сэдэв учир жаахан урт ч гэсэн уншаад үзээрэй.



Япончуудад бүх нийтээрээ хангалуун сайхан амьдрал дунд эрүүл энхээр урт наслах завшаан ямар ч төлөөсгүй олдсон гэвэл эндүүрэл. Зөвхөн өндөр хөгжилд хүрэхийн тулд ч биш , хүрсэн хойноо ч энэ хүчирхэг эдийн засгийнхаа моторыг унтраачихгүй хөдөлгөж байхын тулд эмээ нь хүртэл өглөөнөөс үдэш хүртэл эцэж цуцахыг умартан шургуу зүтгэх хатуу үүрэг хүлээдэг гэлтэй.Хэдий том ч гэлээ, хөдөлмөрлөхгүй хүнд энд багтаж шингэх газар олдохгүй. Нэг ёсондоо үүрэггүй нэг ч боолт шрүп орох зайгүй том машинтай энэ нийгмийг зүйрлэж болно. Сайхан нийгмийг бүтээхийн тулд хувь хүн бүр эрх чөлөөгөө шургуу хөдөлмөрөөр хязгаарлуулан, тааваараа суух амьдрал нь тэр нийгмээ тогтоон барьж байхын төлөөх төлөөс болсон гэх үү дээ.

Зөвхөн Япон ч гэлтгүй, ер нь хөгжил дэвшилд хүрсэн бусад улс орнууд ч хангалуун нийгмийг цогцлоохын тулд тааваараа сууж байгаагүй нь тодорхой. Гэхдээ ал ч нийгэмд ялгаагүй, тааваараа суух амьдрал нь хөгжих тусам улам хурдтай хэмнэлд орон ,чөлөөт цаг нь хязгаарлагдаад ирэхээр хүн ил далд аль нэг ухамсартаа эрх чөлөөгөө үгүйлж эхэлдэг. Нийгмийн дэвшлийг тогтвортой барьж байхын тулд тогтсон заавал мөрдөх ёстой хэв журам,баримтлах ёстой дэг жаяг, гүйцэтгэх ёстой үүрэг хариуцлагууд хувь хүн бүрийн нуруун дээр дарамт болон бууж, эрх дураараа байх байдлыг нь хашдаг хаалт болдог тул эрх чөлөөг нь хумиж буй энэ бүх боолтуудаас мултарч гарах хүсэл нь хүний үйл хөдлөл, төсөөлөл мөрөөдлөөр илэрч байдаг.

Жишээ нь дураараа байхыг хүссэн Япон залуусын нийгэмд бүрэн бие дааж гарахад бэлэн болохыг үл хүсч буй сэтгэлийнх нь илрэлийг тэдний имижээс харж болохоор.Насанд хүрэхийг Японы өсвөр насныхны олонхи нь бараанаар бодож явдаг (ийм судалгаа байдаг) бөгөөд тэд насанд хүрнэ гэдэг нь нийгмийн өмнө хүлээсэн үүрэг хариуцлагуудад баглагдан, түүнийгээ биелүүлэхийн тулд уйгагүй зүтгэх ёстой хүнд хэцүү үе руу орох явдал хэмээн боддог байна. Иймд тэд далд ухамсартаа тийм дарамттай хүнд санагдах үе рүү орохоос нэг л халширч, тэр хэцүү хүнд санагдах хариуцлагыг үүрэхэд бэлэн болохыг үл хүснэ. Охидын жаахан хүүхэд шиг аашлах Cutie имиж , залуусыг нэг л сул дорой харагдуулах туранхай бие, охидынх шиг стиль нь тэднийг хариуцлага үүрч явахад хангалттай хүчтэй биш мэт харагдуулан, насанд хүрмээргүй байгаа, бэлэн болмооргүй байгаа хүсэлтэй нь яг нийцсэн болохоор ингэж өргөн дэлгэрсэн гэж тайлбарлаж болох юм.

Харин барууны залуусын хувьд үүний эсрэгээр, насанд хүрнэ гэдэг нь биеэ даан, хэнээс ч хараат бусаар хүссэнээ хийж болох эрх чөлөөнд хүрлээ гэдэгтэй ижил утгатай. Тэд бас л ямар нэг ачаа дарамтнаас ангид, элдэв шаардлага, дэг жаяганд баригдалгүйгээр эрх чөлөөтэй байхыг хүсч буй нь тэр. Гэхдээ илүү нээлттэй зантай тэдний хувьд эрх чөлөөтэй байх хүсэл нь илүү тодоор илэрсэн ба задгай, нээлттэй харагдах Sexy имиж тэр шаардлагад нь нийцсэн тул ихэд өргөн дэлгэрч чаджээ. Харин бүрэг даруу зантай Азиудын хувьд шууд эрх чөлөөтэй баймаар байна гэдгээ ил тодоор харуулах биш, арай хүлцэнгүй хэлбэрээр эрх чөлөөгүй баймааргүй байна хэмээн тойруулан илэрхийлжээ. Угтаа бол эрх чөлөөтэй байх гэсэн хүний язгуур нэг хүсэл 2 өөр хэлбэрээр гарч ирж буй бөгөөд соёлын ялгаа л нэг зүйлийг ингэж 2 өөр хэлбэрээр гарч ирэх гол шалтгаан болжээ.

Энэ сэдэвтэй холбоотой өмнөх бичлэгүүд:

Part2-I Sexy vs Cute
Part 1: Life and stress

Imagined communities

Орой нь өглөөний нөгөө дулаахан гоё өдөр мөн үү гэмээр хүйтэрдэг болчихлоо. Харамсалтай нь энэ жил цементэн ертөнцөд суусаар намар болсныг мэдэрсэнгүй өнгөрөөж байх шиг байна...

-Ингэхэд Та эх орондоо хайртай юу?
Тэнэг асуулт. Мэдээж тийм гэх биз.
- Яагаад?
Бүр тэнэг асуулт.

Гэхдээ үргэлж тэнэг асуулт биш байж бас болох. Ялангуяа хүчтэй даяарчлагдаж байгаа бидний зуунд. Хэрэв хэвшмэл сэтгэлгээнээсээ хальт хөндийрөөд бодоод үзвэл улс гэдэг хийсвэр ойлголт гэж 25 жилийн өмнө Benedict Anderson гэдэг нөхөр үндсэрхэг үзлийн талаар нэг ном бичсэнийг сая хальт уншаад, зарим нэг бодогдсон зүйлээ блогтооо бичиж буй нь энэ.Нэлээд шуугиан тарьсан ном юм гэнэ, сонссон ч байж магад.

Национализмын сурах бичиг болсон гэж хэлж болох уг номондоо Андерсон хүмүүсийг улс орныхоо төлөө гэсэн нэрийн дор амьдарч бас үхэж, аллага хийхэд ч хүргэдэг тэр хүч юу юм бэ? Хэзээ ч очихгүй газарт байгаа хэзээ ч уулзалдахгүй хүмүүс бие биенийгээ эх орон хэмээх нэг гэр бүлд харъяалагддаг ахан дүүс хэмээн бодож явдаг шалтгаан нь юу юм бэ? гэх мэт эх оронч үзлийн цөм болсон асуултуудыг хөндөн, хүн төрөлхтөний түүхэн дэх национализмын үүсэл ба тархалтын талаар түүхэн болон философийн талаас нь тайлбарлан , сонирхолтой таамаглал дэвшүүлсэн байна. Тэрээр улс гэдэг нь ижилхэн хэл соёл, угсаа гарал , шашин шүтлэг гэх мэт тодорхой нийгмийн нөхцөл байдлаар тодорхойлогдон гарч ирсэн зүйл биш харин бидний сэтгэхүйнээс урган гарч ирсэн бүтээгдэхүүн хэмээн тайлбарласан нь гол онцлох санаа нь болжээ.

Улс, эх орон гэж юу болох талаар гүн ухааны төвөгтэй хичээл шиг юм ярихын оронд эхлээд нэг асуултанд хариулах гээд үзье.

-Ер нь бидний хийсвэр сэтгэлгээ хэр хүчтэй юм бэ?
Маш хүчтэй.

Сэтгэн бодох чадвар нь хамгийн сайн хөгжсөн амьтад болох хүмүүс бид цаг хугацааны явцад ямагт шинэ зүйлийг сэдэж,бий болгож байдаг.Үүнийгээ хөгжил дэвшил гэж нэрлэдэг. Хөгжлийнхөө явцад хүн төрөлхтөн хийсвэр сэтгэлгээнийхээ дагавар бүтээгдэхүүн болсон маш олон зүйлсийг бүтээсэн. Пикассогийн этгээд зурагнуудаас авахуулаад 10 жилийн тооны хичээлийн сэдвүүд , энэ блог тавигддаг вэб сайт гээд бүгд л хүний хийсвэр сэтгэлгээний дагавар бүтээгдэхүүнүүд. Улс эх орон ч мөн ялгаагүй сансарт нисдэг пуужин шиг л хүний сэтгэлгээнээс урган гарч ирсэн , хөгжлийнхөө нэг шатан дээр бид өөрсдөө зохиочихсон зүйл...Дараагийн шатанд яг л пянз тоглуулдаг хөгжим шиг бидний амьдралаас балран алга болохыг үгүйсгэхгүй. Дэлхий хавтгайрснаар улс гүрнүүдийн эрин үе өнгөрч, мультикорпорациудын зуун ч дуусч хувь хүмүүсийн өрсөлдөөн ноёрхох цаг ирсэн гэж нэг алдартай нөхөр хэлсэн байдаг.* Глобальчлалын эрин үед улс гүрнүүдийн хилээс халин тив дамжин хэрэн хэсэх пүүс компаниуд, хувь хүмүүс ердийн үзэгдэл болж байгаа нь үүний нэг бодит жишээ болох биз...

* Thomas L.Friedman

Thursday

Дахиад л бороо.Цаг агаарын мэдээ хардаггүй буруудлаа. Өглөө цэлмэг байсан болохоор шүхрээ ч авч гарсангүй.

Эхний цаг дээр quiz авч сандаргаад, гэхдээ азаар гайгүй хийчих шиг болсон.Уул нь бол айдаг хичээлүүдийн маань нэг. Заасан юмныхаа тухай биш, заах юмныхаа талаар асуусан болохоор бодож байгаад бичээд өгчихөв.Эхний quiz байсан болохоор харж үзсэн байх л даа.

Үдийн цайнаар номын сан орж ганц хоёр сонин гарчиглалаа,нөгөө л subprime crisis ээс өөр онц зүйл алга. Хоол идчихээд сурсан зангаараа мат-ийн хичээлдээ хоцроод очлоо. Мэдээж багшаасаа бол түрүүлнэ л дээ.

Багш ч бас сурсан зангаараа 10 мин хоцорч ирээд 1 радиустай тойргийг 1 талтай квадрат дотор зурчихдаг оюутнууддаа натурал тоон олонлогийг квадратынхаа олонлогтой тэнцүү тухай заадаг хичээлээ эхэллээ.Удахгүй орох борооны ачаар наран талд байдаг анги харин энэ удаад сэрүүн, гэхдээ бүгчим байв. Шалгалтан дээр ч суудал хуваарилдаггүй, бодлогоо тарааж өгчихөөд өөр юм хийгээд суучихдаг хэнэггүй багш маань танхим дундуур явж оюутнуудаас ганц хоёр юм асууж сандаргангаа лекцээ орчихоод сурсан зангаараа эрт тараачихлаа.

Өнөөдөр 3 пар-тайн сүүлийн цаг нь семинарын хичээл. Лекцтэй төстэй нь нэг багштай. Ялгаатай нь 300 биш 10 оюутантай. Ихэнхдээ discussion хэлбэртэй явагдана. Нэг гэм нь миний хувьд ангидаа хамгийн муу хэлтэй нь болохоор хэл загатнасан ч хэлээ хазаад өнгөрөх тохиолдол нэлээд их. Угаасаа ч нэг гадаад нөхөр Япончуудаас төрөлх хэлээр нь илүү ярина ч гэж юу байхав.Гэхдээ сайжрах тал дээр жаахан хичээхгүй бол ойрд хэлэндээ муу байна гэдгээ нэлээд мэдрэх боллоо , хэлүүлэх ч боллоо.Хичээхгүй бол...гэхдээ яаж?

Баахан улстөр сонсож сонсож тараад номын санд хэсэг суудаг баатар болсон чинь нэт-тэй зууралдсаар байтал таарлаа.Энэ семестерт цагаа номноос өөр зүйлд зарцуулъя гэж бодсон болохоор уул санаа нь бол зөв, орлуулга нь буруу гэх юм уу даа. Жаахан өөрчлөлт оруулахгүй бол тараад нэт, хариад кино болж таарах гээд байдаг...


Ингээд бичих зүйл ч дууслаа, харих цаг ч боллоо. Гарахад бороо зогсчихсон л байгаасай.

Part 2-I : Sexy vs Cute

Ер нь блогоо бичихээр л бороо ороод байх шиг. Эсвэл бороо орохоор би бичдэг юм болов уу. Энэ долоо хоногоос кинонд дургүй болтлоо кино үздэг амьдралаа өөрчилье гэж бодсон чинь баахан хичээлүүд цонхолсны ачаар киноны оронд нэт хэсдэг ажилтай болчихдог юм байна. Энэ удаад харин бороо орохгүй бололотой.

Тэнгэр онгойсон дээр бүр дээр эхлүүлсэн [Part1: Life and Stress 2008.07.30] Cutie имижтэй ангийнхаа охидыг жагсаасан тухай яриагаа цааш үргэлжлүүлье. Японд 80 аад оноос хавтгайрсан Cutie имиж өдгөө моод гэхээсээ илүү Япон охидын өдөр тутмын амьдралын нэг хэв маяг, орчин үеийн Япон орныг тодорхойлогч нэг онцлог болтлоо дэлгэрсэн гэхэд болно. Хэдийнээ 11 тэгтэй $-оор хэмжигдэх зах зээлийг бий болгочихсон уг имижийг охидын үсний хавчаар, утасны зүүлт, хөнжлийн даавуу,дэрний уут гээд хаанаас л бол хаанаас харж болохоор.

Ангийн Япон охидын утасны зүүлтүүд нь нийлэхээрээ утаснаасаа том, хүнд болсныг хараад Европ охид толгой сэгсэрч, ер нь ойлгоё ч гэж оролдохгүй байх шиг байсан. Бие даасан байдал, Sexy имижийг бишрэн шүтэгч барууныхны хувьд эргээд жаахан хүүхэд шиг авирлан Cutie имиж-д дурлаад буй шалтгаан нь үнэхээр ойлгомжгүй санагдсан байх л даа.Ингэж ялгаа гарч байгаа нь зүгээр л өрнө дорнын соёл, сэтгэлгээний ялгаа гээд хэлчихвэл хэлчихэд энгийн бөгөөд оновчтой хариулт болно болох байх.Харин арай тодруулбал Sexy ба Cutie имиж нь эрх чөлөөтэй байх гэсэн хүний язгуур нэг хүсэл 2 өөр хэлбэрээр гарч ирж буй илрэл гэж хэлж болох юм. Азиудын бүрэг даруу зан,барууныхны нээлттэй зан хоёрын ялгаа нь л нэг зүйлийг ингэж 2 өөр хэлбэрээр гарч ирэх гол шалтгаан болсон гэх.

Энэ удаад арай урт болчих юм шиг байна. Яагаад Cutie ба Sexy нь мөн чанартаа нэг зүйл болохыг дараагийн бичлэгээрээ тусад нь тайлбарлая.

OKWAve

Бизнес эрхлэгчид ирж туршлагаасаа хуваалцдаг нэгэн хичээлийн өнөөдрийн лекцийн тэмдэглэлээ хуваалцья гэж бодлоо.Солонгос гаралтай , Японд өссөн Канемото менежер одоо нэгэн портал сайт ажиллуулдаг компаний захирал бөгөөд нэлээд онцлог хүн шиг санагдсан. Түүний яриа миний сонсож байсан хамгийн сэтгэл хөдөлгөм илтгэлүүдийн нэг байлаа. 41 настай тэрбээр хараахан бусдад ном айлдчихаар байр сууринд хүрээгүй тул та бүхэнд өдийг хүртэл туулсан зам, өөрт тохиолдсон алдаа онооныхоо талаар л ярьж өгье хэмээн илтгэлээ эхэлсэн юм.

Японд төрж өссөн хэдий ч Солонгос гаралтайгаасаа болж бага сургуульд байхаасаа л гадуурхагдах асуудалтай тулгарсан менежерийн маань амьдралын түүх их сонин. Багш ,эцэг эхтэйгээ энэ талаар ярилцаж чадалгүй тувт дарамтанд байн, стресст орсноор эрүүл мэндийн байдал нь дордож ,ахлах сургуульд байх үедээ хэвтэрт ортлоо бие нь муудсан гэнэ. Хэвтэж байхдаа цаасаар элдэв урлал хийн, улмаар дизайн сонирхдог болон , цаашдаа их сургуульд universal design суралцах болжээ .

Бусад хүнтэй адил эрүүл саруул биш ,нийгэмд гадуурхагдан , дарамтан дунд амьдарч байсан тул үхсэн ч яахав хэмээн бодож байсан үе ч гарч байсан ч , хий дэмий шаналж байхаар "бусдын төлөө" гэсэн сэтгэлээр ямар нэгэн зүйл хийе хэмээн шийдэж ,суралцахын хажуугаар мэргэжилтэйгээ холбоотой сайн дурын ажил хийж эхэлжээ. Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүст чиглэсэн уг ажлаа ажилд орсон хойно ч үргэлжлүүлж байжээ. Биейин байдал нь ч дээрдэж , хувийн амьдрал зохион, ажил төрөл дээрээ ч нэр хүнд олоод овоо нэг ирээдүйг өөдрөгөөр харж эхэллээ гэсэн чинь ганц чухал зүйлээ мартсан байжээ. Мөнгө олдоггүй хэрнээ завгүй ажил нь эхнэрт нь хэтэрхий хүндэдсэн ачааг үүрүүлсэнд хадамууд нь ч дургүйцэж , гэр бүл нь салсан гэнэ.

Хийсэн ажил нь эдийн засгийн үр ашиггүйн улмаас олигтой үр дүнгүй,ойлгож хамтрах хүн ч үгүй, хажуудах хань ч холдон явсанд мань эр нэлээд гутран , нийтийн парк, цэцэрлэгт хоног төөрүүлж ,homeless амьдралаар өдөр хоногийг өнгөрөөн ,бор дарс хүртэх болсон байна. Жишээ болгоод магтаад ярьчих намтар шиг сонсогдохгүй байж магад ч үнэхээр энэ хүний хийсэн бүтээсэн, ярьж буйг сонсохоор сонирхолтой санагдсан юм.Нэг "азтай" зүйл гэвэл Just in time хараахан дэлгэрээгүй тэр үеийн Японд үлдэгдэл хоол, сайн чанарын архи ч үнэгүй олдчихож байсан тул "санаа амар" ингэж нэг хэсэг явсан юм байх.

Бүр нэг азтай ч гэмээр зүйл гэвэл тэрээр ингэж явахдаа амьдрах өртгөө хэмнэх гэж мөн нийтийн цэцэрлэгт хоног төөрүүлдэг нэгэн Хятад оюутантай таарссан явдал байжээ. Канемото захирал эрдэм сурах л чин хүсэл нь болсон тэр оюутан дайны нуранги, үнсэн дотроос дэлхийд хүчирхэг эдийн засгийг бүтээсэн Японы туршлагаас суралцан , мэдсэн сурснаа хүнд хэцүү амьдралтай ард түмэн, эх орондоо аваачихыг зорин хэрхэн хичээж байгааг хараад, бусдын зорин байж ирдэг тэрхүү боломж, баялаг, туршлагаар бялхсан оронд өөрөө амьдарч байж шалихгүй асуудлаас болж ингэж шалдаа бууж буйдаа ичин амьдралаа шинээр эхэлжээ.

Миний мэдлэг мэргэжил хамаа байхгүй, ямар ч ажил, юу ч байсан хамаагүй хийе хэмээн ажил хайн, вэб сайт хийдэг компанид ажилд оржээ.Энэ талаар мэдлэг нимгэн тул интернетээр зааж туслах хүн хайсан ч олдоогүйд гайхжээ. Сая сая хүмүүсийг нэгтгэдэг интернетэд бусдад мэдэхгүй зүйлийг нь хэлээд өгчихдөг сайт хийчихвэл , эртнээс тээж явсан "бусдын төлөө" хийсэн ажил, бүр маш олон хүний төлөө хийсэн ажил нь тэр болох биш үү гэсэн идея орж иржээ.

Энэ удаад үнэхээр биелүүлье гэсэн чин хүсэлтэйгээр эргэлт буцалтгүй зорилгоо тодорхойлсон байсан тул урьдын л адил тулгарч байсан бэрхшээлүүдийг шантралгүй явсаар ямар нэг аргаар туулсан гэнэ. Чин хүслээ олчихоод, биелүүлэхээр тэмцэж байх үед бууж өгвөл тэр харин алдаа , бусад үед хэзээд амжилт рүү хүрэх нэг алхам байдаг гэдэг дүгнэлтэнд хүртлээ ийм зам туулсан ба яг одооноос түүний гараа эхэлж байгаа юм байх. Амьдрал 40 тэй эхэлнээ гэж...

Сард 10 сая хандалттай ,Японы хамгийн анхны, хамгийн том асуулт хариултын(FAQ) вэб сайт http://okwave.jp/ түүнийг ажиллуулдаг ОKWave компани ингэж бүтсэн түүхтэй.

ps:
Сая 3 сард Microsoft ОКWave-ийн 10% ийн хувьцааг худалдаж авсан нь FAQ вэб сайт ашиглагчдын тоо өдрөөс өдөрт нэмэгдэж байгаатай холбоотой .
Google ,Yahoo компаниуд ч Q&A салбарт анхаарлаа хандуулаад эхэлчихсэн сурагтай. OKWave Microsoft-той хамтарснаар MSN Q&A,
KDDI тэй хамтарснаар AU-ээр дамжуулан OKWave ийн мэдээллийн санд нэвтрэх боломжтой болсон гэнэ.

Visit to Sloan Business School

New England-д манай Host-ийнх Cambridge city-тэй ойрхон байсан юм. Кэмбрижийн их сургуулийн нэрээр нэрлэгдсэн уг жижигхэн хот Harvard University, Massachusetts Institute of Technology(MIT)-ийн кампус байдаг болохоор их алдартай.

Оюутан хүн болохоор Америк их сургууль ямар байдгийг үзэхээр дэлхийд нэг номер гэгдэх Харвардын хуулийн сургууль дээр лекцэнд сууж үзсэн юм. Гэтэл итали акценттай багшийн яриаг сайн ойлгоогүйн дээр ер нь мэргэжилтэйгээ холбоотой яриа сонссон нь дээр гэсэн бодол л төрсөн гэх үү дээ.

Ингээд цааш хайсан ч менежментий лекц Harvard business school дээр олж чадсангүй. Харин азаар MIT Sloan Business School дээр нэг лекцэнд суух шанс олдсон юм. Гэхдээ менежмент гэхээсээ илүү эдийн засагтай ойрхон лекц байсан л даа. Принстоны их сургуулийн нэг багш мөнгөний онолын талаар Америк, Европын нөхцөлд тохируулан нэгэн загвар боловсруулчихаад нийтэд танилцуулж байлаа. SBS -ийн мастер, докторын оюутнууд ,MIT ийн багш нар голдуу сууж байх шиг харагдсан. Лекц гэхээсээ илүү харилцан яриа хэлбэртэй явагдаж байсан нь харин таалагдсан шүү.Ер нь Америк оюутнууд нь ч , багш нар нь ч хичээл дээр их чөлөөтэй байдаг юм билээ.

Урьд нь эдийн засгийн талаар жаахан уншиж байсан ч graduate, хэт дээд түвшний зүйл яриад байсан тул хэлний чадвар, суурь мэдлэгийн түвшин хангалтгүй надад хуулийн лекцнээс нэг их сайн ойлгогдоогүй л дээ. Мундаг багш нарын ном хаялцахыг харах л илүү сонин байсан гэхэд болох байх.

Уул нь MIT нийгмийн салбараасаа илүү байгалийн салбараар илүү алдартай ,дэлхийд #1 инженерийн сургууль гэгддэг юм билээ. Aнглиар ярьдаг хамгийн IQ сайтай оюутан, багш нар тэнд цугладаг гэх үү дээ.MIT шиг 72 Нобелийн шагнал авсан улс орон ч цөөхөн бий. Хэрвээ IQ хүрээд шалгалтыг нь давчихдаг юм бол жилд төлдөг +$30000 ийн талаар санаа зоволтгүй гэсэн байх шүү. Тэгэхгүй ч байсан олон нийтэд уншдаг сүүлийн үейин судалгаа шинжилгээний талаарх лекцүүдэд суун , веб сайтнаас нь өмнөхөн хэрэглэж байсан 1800 орчим төрлийн undergraduate, graduate програмуудынх нь бүтэн семестерийн хичээлүүд, лекцүүдийг ашиглах боломжтой. Сонирхвол http://ocw.mit.edu/OcwWeb/web/home/home/index.htm руу орж үзээрэй.

Nissan

Өчигдөр Nissan Motor Company(NMC)-ийн дэд захирал Takahashi Tadao (高橋忠生 Board member ,vice chairman of NMC) ирж Ниссаны менежментийн шинэчлэл гэдэг сэдвээр лекц уншлаа. Mенежментийн ерөнхий онолын хичээл дээр Японы автомашин үйлдвэрлэлийн талаар үздэг юм.Takahashi Tadao инженер мэргэжилтэй бөгөөд Ниссаны дэд захирлын албанд 18 жил зүтгэж байгаа туршлагатай менежер хүн юм байна. Амжилтанд хүрэх замд Аливаа байгууллагын аль ч үейин түүх чухал гэдгийг дурдаад , Ниссаны намтраас лекцээ эхэлсэн юм. Nissan 1933 онд Ёкохамад анх сууриа тавьж , Америкийн автомашины үйлдвэрлэлээс судлан анхны машинаа үйлдвэрлэж эхэлсэн бол 1962онд 1 сая дахь, 2006 онд 100 сая дахь автомашинаа үйлдвэрлэн гаргажээ.Одоо 186000 гаруй тогтмол ажилчинтай, жилийн орлого нь 104 тэрбүм ам.долларт хүрсэн, олон улс дамжсан нүсэр компани болжээ. (Японд 8 дугаарт, дэлхийд 45-д жагсдаг гэнэ.)1968 онд төв удирдлагаа Токио руу нүүлгэсэн ч 2009 онд Ёкохамад буцаж нүүж ирэх юм байна.

Nissan-ы хөгжлийн зам нь үргэлж дардан байгаагүй ба түүнийг менежерийн ажлаа хүлээж авсан 1989оны үед Ниссаны хувь заяа тун ч бүрхэг байсан гэнэ. Компанийн өөрийн онцлог, орчны өөрчлөлт гээд олон хүчин зүйлс нөлөөлж байсан ба түүнд тааруулан шинэчлэлийн ямар бодлого хэрэгжүүлсэн талаараа ярьж өгсөн юм. Зүгээр л машин үйлдвэрлээд байдаг юм биш, Үнэхээр сайн менежментийн бодлого л явуулахгүй бол өрсөлдөөн ихтэй, өндөр технологи шаардсан хийхэд хэцүү автомашины үйлдвэрлэл ээс хасагдах амархан.

Тэгээд тэр менежментийн шинэчлэлийг авчирсан зүйлс нь юу байсан талаар ярьсан нь хамгийн сонирхолтой санагдсан. Товчоор хэлэхэд хүнд чиглэсэн бодлогууд л их явүүлсан юм билээ.

Тэгээд эцэст нь ер нь машины үйлдвэрлэлд Япон хүний онцлог давуу тал, гэхдээ даяарчлалын эрин үед Япон хүн ганцаараа зүтгэх биш, олон улсын хамтын ажиллагаа маш чухал болох, байгаль орчны асуудал гэх мэт зүйлсийн талаар дурдаад карьерийн талаар оюутнуудад зөвлөгөө өгсөн юм. 1. 30 минутын лекцэнд амжихааргүй их зүйлс байсан болохоор 15 минут сунгаад оюутнуудын асуултанд хариулснаар лекц өндөрлөсөн юм.

Heller Багш маань оюутнуудтай уралдан Takahashi san-аас Ниссаны тухай асууж байгаа нь.
Автомашин сонирхдоггүй ч 20-оод жил Японы автомашин үйлдвэрлэлийг судалж буй нөхөр







Tokyo Motor Show 2007дээр шинээр үзүүлсэн GTR загвар нь. 3.6 сек-д 100км/цагийн хурд авдаг ба 37 метрт буцаад бүрэн зогсдог гэнэ. 80 000$
http://www.nissan.co.jp/MS/TOKYO2007/E/index.html

Kaguya

Нар мандах, нар шингэхийг харж зогсох гоё байдаг. Харин дэлхий мандаж , дэлхий жаргахыг харахад ямар мэдрэмж төрөх бол? Японы сансар судлалын агентлагийн(JAXA) "Кагуя" хиймэл дагуулаас авсан бичлэг бидэнд уг боломжийг олгож байна.

Өчигдөр япон хэлний ярианы хичээл дээр энэ талаар NHK-ийн бэлтгэсэн нэвтрүүлэг үзлээ. Мөн хөлгийг бүтээсэн инженерийн багийн ажилтан уригдан ирж Кагуяг хэрхэн бүтээсэн талаар сонирхолтой яриа өрнүүлсэн юм. 9 сарын 14нд Дэлхийгээс хөөрсөн гэсэн мэдээлэл нь ерөнхий сайд Абег огцорсон үйл явдлын шуугианд дарагдан, Кагуягийн талаар сонсоогүй үлдсэн хүн надаас авахуулаад олон бололтой.Кагуя ерөнхийдөө бол сарны үүсэл хувьслыг судлах , сарыг ашиглах боломжийг нээх зорилготой юм байна. 56миллиард йэний өртөгтэй уг төсөл 60-аад оны сүүлээр Армстронгийг саран дээр буулгасан Аполлон төслөөс хойш хийгдэж байгаа хамгийн том төсөл гэнэ .Кагуя төсөл зөвхөн шинжлэх ухааны судалгаа шинжилгээнд ч биш, технологийн дэвшилд ч чухал үүрэг гүйцэтгэсэн төсөл болсон талаар хөлгийг бүтээгч ярисан юм.Сонирхолтой бас нэгэн зүйл гэвэл "Wish upon the moon" гэдэг аян зохиогдсон ба энэ нь нэрээ бичээд , хүссэн мессежээ 40 үсгэнд багтаан сар луу илгээх боломжийг олон нийтэд олгосон юм байна. Оролцсон хүн бүрт сертификат олгохоо ч мартаагүй гэнэ.

Earthset from the moon

Kaguya`s homepage: http://www.selene.jaxa.jp/index_e.htm

Проблема эпохи?

В прошлом семестре я взял русский язык.В летние каникулы дали прочесть роман "Герой нашего времени" Лермонтова. Пройзведение было великолепным;удивляюсь ,что не читал в средней школе,когда нам задавали прочесть такую прелесть. Короче говоря,произведение мне очень понравилось.

Во-первых, композиция романа вызывает большой интерес.Он состоит из нескольких взаимно почти несвязанных частей,и в каждой части не только автор,но и другие герои показывают главного героя с разных сторон,что дает возможность хорошо узнать его.

Во-вторых,изображения в романе-просто диво. Автор так живо описывает природу,окрестность,происходящее деиствие, и самое главное-состояние души человека в разных положени. Читая текст, рождается такое впечатление ,будто сам бываешь на кавказских горах или на дуэли.

В-третьих,автор,выражая внутренний мир главного героя и его деиствие , ставит различые философские мысли. Как всякий художник,он не только талантливо рисует,но и показывает проблему своей эпохи. Но я не на таком уровне, чтоб судить правильность идеев великого писателья и потому,немножко просматривал литературную критику романа. Думаю,что это очень полезно,потому что дает возможность видеть различные взгляды.

Но оставляя разные философии романа и подбирая только действие ,мне казалось ,что главное действующее лицо романа -Печорин, хотя умел и удачлив, занимается только своими,так сказать, мелкими проблемами.Он совершенно равнодушен к делам своей страны и жизни народа,хотя в эту эпоху царская Россия встретила много трудностей.А жаль ,что это так.Намного лучше было бы ,если такой молодой,образованный,способный к всему человек, как Печорин применил свою силу на более достоиные дела.

Неужели есть такие люди и в наше время?

不思議の国のニポン

このビデオはラーメンズというお笑いタレントが日本都道府県についてジョークしているものです。昨日日本語の授業で見たものです。非常に面白い先生があって、かれは漢字や文法などはやる気さえあれば自ら勉強できるものなのでせっかくクラスで勉強する必要がないと言いました。また留学生は日本人と同じぐらい話せるようになるのも無理だろうとも言いました。それで授業でなにがやるかというとこのようなものを見るようになりました。このビデオを見て分かったら一応上級日本語というレベルを超えたことになるらしい。もちろん最初は難しかったけれども辞書をひいたり、先生に説明してもらったりしたら大体分かっています。単語は足りない所があるけれども単語よりも背景知識が必要と思いました。なぜかというと単語を分かっていても背景知識がないところにはなぜ笑うかが分からないからです。皆さん日本都道府県について背景知識があるだろうとおもって見せたいと思いました。非常に面白いですよ。

字幕を添付したので参考に利用してください。

ramens

Өөр соёлд дасахуй

Paul S.Adler гэдэг эрдэмтний нэг судалгааг танилцуулъя.
Мэдэхэд илүүдэхгүй л зүйл бололтой.

Улс үндэстнүүд хоорондоо ялгаатай соёл,зан заншилтай болохоор 2 өөр соёлтой улсын хүмүүс цуг байх үед өдийг хүртэл хэвшиж заншсан бодол,үйл хөдлөл нь зөрчилдөж , culture shock(соёлын цочирдол )-д ордог байна.Ялангуяа эх соёлоосоо тасран ,гадаад оронд очсон хүнд энэ нь маш хүчтэй мэдрэгддэг. Уг цочирдол доорх 5 үе шаттай явагддаг бөгөөд эцсийн дүндээ хувь хүнд хөгжил авчирдаг сайн үр нөлөөтэй гэнэ.

1 шат: Contact буюуТанилцах
Гэрлэлтийн дараах бал сартай зүйрлэж болох гэнэ. Гадаад оронд очсон хүн юм үзэж нүд тайлсан шиг идэх уух,үзэх харах юмны ялгаа гэх мэт өнгөц ялгаа хардаг ч соёлын нарийн ялгааг олж хардаггүй. Харин ч эсрэгээр өөр соёлоос өөрийн соёлтой нийтлэг зүйлсийг олж хардаг гэнэ.

2 шат: Disintegration буюу Задрал
Энэ шатанд тухайн улсын хүмүүсийн үйл хөдлөл,сэтгэхүйн онцлогийн жинхэнэ ялгааг мэдэрч эхэлнэ. Өдийг хүртэл хэвшсэн заншил,хэвийн гэж бодож байсан зүйлс нь нутгийнхтай зөрчилдөөд ирэхээр өөртөө итгэх итгэл нь багасна. Тэр орны хүмүүсийг ойлгохоо болин балмагдалд орно.

3 шат : Reintegration буюу Эргэн нэгдэл
Энэ нэлээд чухал шат бөгөөд балмагдал нь уур болон хувирч уг орны бүх зүйлсийг хүлээж авч чадахааргүй мэт болдог байна. Энэ нь өмнөх шатнаасаа улам дордсон мэт боловч тухайн орны соёлын ялгааг мэдэрч,дахин өөрийн мэдрэмж дээрээ тулгуурлантохирсон үйл хөдлөл хийдэг болдог тул Adler урагшаа нэг алхсан дэвшилтэт шат гэж үзжээ. Шинэ соёлын ялгааг ухаарч шинэ бодит байдал руу орох уу эсвэл буцаад 1 шатны өнгөц хандлагаандаа буцаж очих уу гэдэг нь энэ үед шийдэгддэг гэнэ.

4 шат буюу Автономи
Энэ шатанд өмнөх шигээ үргэлж харьцуулалт хийдгээ болин харь соёл, өөрийн соёл 2 ын нийтлэг болон зөрөөтэй чанаруудын аль алиныг нь байгаагаар хүлээн авч чаддаг болно. Аль ч соёлд бие даан , бусдын үйл хөдлөлийг харалгүй амьдарч чадна гэсэн өөртөө итгэлтэй,сэтгэл хангалуун байдал үүсдэг байна.

5 шат Independence буюу Тусгаар тогнол
Сүүлийн энэ шатанд өөрийгөө аль соёлын нөлөөнд үйл хөдлөл хийж байгаагаа ялгах чадвартай болно. Тулгарсан нөхцөлд байдалд аль соёлд нь хамаарах үйлдэл хийхээ сонгох,бүр огт шинэ үйлдэл хийх ч чадвартай болдог гэнэ. Соёлын нийтлэг шинжийг ч зөрүүтэй шинжийг ч өөрийгөө зовоолгүй байх ёстой зүйл хэмээн хүлээн авах чадвартай болдог байна.

Adler аливаа шинэ соёлд орсон хүн тухайн соёлыг ойлгохыг хичээсний үр дүнд culture shock-д ордог бөгөөд үүнийг тойрох арга байхгүй хүн бүрт их бага хэмжээгээр тулгардаг зүйл гэж тогтоожээ. Нэгэнт дассан өөр соылоос буцаад өөрийн соёлдоо очиход эсрэгээрээ Reverse Culture Shock гэгч зүйлтэй тулгардаг ба дээрх процесс эхнээсээ дахин явагддаг гэнэ.

Энэ бүх замыг туулахад олон ч зүйл бодогдон, олон ч зүйл тохиолдох ба эцсийн дүндээ тухайн хүнийг нэлээд хөгжүүлэхэд түлхэц болдог байна.