About job hunting

Японд хамгийн сайн толгойнууд нь Токиогийн Их сургуулийн хуулийн факультет төгсөөд, аль нэг Яаманд ордог гэхэд болно. Харин үлдсэн оюутнуудын хувьд их сургуульд аль болох бага хичээл хийгээд, аль нэг компаниас offer авахад л хамаг хүчээ зарцуулна. Ажилд ороход хэрэг болж магадгүй ямар нэг qualification exam, TOEIC,Web Test, career advice ээс өөр төрлийн сурах бичиг онгойлгохыг ер нь бол цээрлэнэ. Ялангуяа нийгмийн ухааны оюутнуудад энэ үзэгдэл бүр их хамааралтай. Гэхдээ багш or судлаач болно гээд ном уншаад сууж байдаг зузаан нүдний шилтэй оюутан аль ч сургуулийн хоосон номын сангийн аль нэг буланд бий.

Ажил хайх process 3 курсийн зунаас эхлэх ба, 4 курсын эхэнд буюу төгсөхөөс 1 жилийн өмнө ихэнх оюутнуудын ажлын байр нь шийдэгдчихсэн байдаг. Ингэж эрт offer өгөөд, төгсөөд л "маргааш өглөөнөөс нь шууд ажиллуулах" нь　компаниудын 70-аад онд эдийн засаг 2 оронтой тоогоор өсч байсан үеийн ажиллах хүчний хомсдлоос үүдэлтэй гэгддэг. Потенциал сайтай хүмүүсийг компаниудад алдчихгүйн тулд бусад газрууд ч recruiting process-ээ эрт эхлүүлэхээс өөр аргагүйд хүрсэн.

Оюутан компанид ороод арай ч "шууд ажил хийхгүй", эхний 2-3 жил "цалинтай сургалтанд" сууж, их сургуульд сураагүй зүйлсээ нөхөж авна. Уран зохиол, компьютерийн мэргэжлээр төгссөн 2 оюутан тасгууд дамжин хэд хэдэн rotation хийгдсэний эцэст маркетингийн тасагт цуг хуваарилагдаад бизнесийн хичээлүүдэд цуг суугаад, яваандаа OJT-ээр мэргэжилтэн болох жишээтэй. Тэгээд сард 170 цаг илүү цагаар ажилладаг (өдөрт 7цаг) жинхэнэ Япон corporate life эхэлнэ.

Япон компаниуд ч, Японд бизнесээ явуулдаг барууны компаниуд ч сургалтын систем, OJT- дээ их ач холбогдол өгөөд, оютан их сургуульд юу сурсныг нэг их тоохгүй. Нэг компанид насаараа ажиллах тул, их сургуульд ойлгосон ойлгоогүй онолтой нь холбоотой гэхээсээ тухайн хүний онцлогт таарсан ажлыг оноохыг Япон компаниуд чухалчилна. Харин барууны компаниуд ажлын байрны diversity буюу "дан эдийн засаг сурсан 10 хүн цуглаад юм хийснээс, 10 өөр background-ийн хүн цуглуулвал илүү шинэлэг сайн санаа гарч ирнэ" гэж тайлбарлана. Тэгэээр оютан юм сурсан ч бай сураагүй ч бай, компаний сургалтын системд өөрийгөө бүрэн даатгаж болно гэсэн үг.

Гэхдээ орох хүртэл бас нэлээн зүйл бий. Recruiting process компаний хувьд ч, оюутны хувьд ч маш их цаг, мөнгө зарцуулсан ажил болох ба доорх 4 дараалалтай.
1. Web entry / Тайлбар лекцүүд
2. Application/ Web test
3. Групп ярилцлага/ Ганцаарчилсан ярилцлага
4. Offer
Оюутан эхлээд үсээ тайруулан хараар будуулаад(typical оюутан урт шар, эсвэл бор үстэй байх нь их), навсгар хувцаснаасаа салан хар костюм пиджак, цүнх, гутал хэдэн ээлжийн цамц, зангиа олж авна. Тэгээд дунджаар 70 аад компанид Home Page ээр нь бүртгүүлээд, компаний тайлбар лекцүүдэд (campus event, reception, joint event etc)нь оролцоод, 20-30 таалагдсан газраа apply хийгээд, 10-15 газар ярилцлаганд орон, 1-5 газраас ажлын санал авна. Тэгээд 1 газрыг сонгосноор, хагас жил гаруй хугацаанд үргэлжлэх job hunting дуусна. Энэ хугацаа л оюутан насны хамгийн хүнд, хамгийн чухал үе байх ба хамгийн их зүйлийг (ажил, шинэ танилууд, networking, even a date) олж авдаг гэхэд болно. Нэгэнт төгсөөд ажиллах газар нь шийдэгдсэн бол, сүүлийн хэдэн сар барааг нь хараагүй сургууль дээрээ очоод, GPA нь сургууль төгсөхөд шаардлагатай 2.0 хүрч байвал дипломын ажлын талаар бодож эхэлнэ.