Monday, December 28, 2009

It's not just a game

...Though time was running out after I received an inbound pass, I wasn't in a hurry.I knew an intentional foul was coming and the opponent team was out of fouls...

It is not the best feeling when you lose, especially, if you were so sure to win. You want it so badly and put the commitment, passion, and heart, surpassing all the hardwork. But suddenly it disappears. A day or two, any meal doesn't taste good and you don't have any motive to anything. I remember one of those feelings back from high school basketball tournaments.

I did not want to remind this old feeling in yesterday's semifinals. Both teams were very aggressive and that's the way it has to be. It was the best team we confronted so far. Score was close at the start of the 2nd half, but we were trailing. I knew I would regret if we lose-to this team, again this year. Though our team lost last year's match, it was a success compared to the previous year's elimination in the preliminary round. Having led my team to the quarterfinals and done my best to compete against the best team, I didn't have much regret then. But not this time.

This time, we had the best player in the front-court, the best big man in the paint, and the best shooter behind the arc. We were the "bad guys" scoring the highest and keeping opponents to the lowest. With that help, my job was much easier-so was everybody's. I didn't have to push myself to the limit to defend the best player on the other team and score 16 out of total 24 at the same time. Putting all the weight off the shoulders slightly increased my efficiency and needed much fewer attempts to score double digits. I got fresh legs to run for an open look and hit difference making back-to-back 3 pointers to silence the opposing crowd in the most critical moment. It felt real good-as good as having a big lead, and waiting for a buzzer sound to hand the ball to the referee in the final game...

...2 free throws made a 5 point margin. I relieved. That was it-the hardest game of the tournament.

Thursday, December 17, 2009

About job hunting

Японд хамгийн сайн толгойнууд нь Токиогийн Их сургуулийн хуулийн факультет төгсөөд, аль нэг Яаманд ордог гэхэд болно. Харин үлдсэн оюутнуудын хувьд их сургуульд аль болох бага хичээл хийгээд, аль нэг компаниас offer авахад л хамаг хүчээ зарцуулна. Ажилд ороход хэрэг болж магадгүй ямар нэг qualification exam, TOEIC,Web Test, career advice ээс өөр төрлийн сурах бичиг онгойлгохыг ер нь бол цээрлэнэ. Ялангуяа нийгмийн ухааны оюутнуудад энэ үзэгдэл бүр их хамааралтай. Гэхдээ багш or судлаач болно гээд ном уншаад сууж байдаг зузаан нүдний шилтэй оюутан аль ч сургуулийн хоосон номын сангийн аль нэг буланд бий.

Ажил хайх process 3 курсийн зунаас эхлэх ба, 4 курсын эхэнд буюу төгсөхөөс 1 жилийн өмнө ихэнх оюутнуудын ажлын байр нь шийдэгдчихсэн байдаг. Ингэж эрт offer өгөөд, төгсөөд л "маргааш өглөөнөөс нь шууд ажиллуулах" нь компаниудын 70-аад онд эдийн засаг 2 оронтой тоогоор өсч байсан үеийн ажиллах хүчний хомсдлоос үүдэлтэй гэгддэг. Потенциал сайтай хүмүүсийг компаниудад алдчихгүйн тулд бусад газрууд ч recruiting process-ээ эрт эхлүүлэхээс өөр аргагүйд хүрсэн.

Оюутан компанид ороод арай ч "шууд ажил хийхгүй", эхний 2-3 жил "цалинтай сургалтанд" сууж, их сургуульд сураагүй зүйлсээ нөхөж авна. Уран зохиол, компьютерийн мэргэжлээр төгссөн 2 оюутан тасгууд дамжин хэд хэдэн rotation хийгдсэний эцэст маркетингийн тасагт цуг хуваарилагдаад бизнесийн хичээлүүдэд цуг суугаад, яваандаа OJT-ээр мэргэжилтэн болох жишээтэй. Тэгээд сард 170 цаг илүү цагаар ажилладаг (өдөрт 7цаг) жинхэнэ Япон corporate life эхэлнэ.

Япон компаниуд ч, Японд бизнесээ явуулдаг барууны компаниуд ч сургалтын систем, OJT- дээ их ач холбогдол өгөөд, оютан их сургуульд юу сурсныг нэг их тоохгүй. Нэг компанид насаараа ажиллах тул, их сургуульд ойлгосон ойлгоогүй онолтой нь холбоотой гэхээсээ тухайн хүний онцлогт таарсан ажлыг оноохыг Япон компаниуд чухалчилна. Харин барууны компаниуд ажлын байрны diversity буюу "дан эдийн засаг сурсан 10 хүн цуглаад юм хийснээс, 10 өөр background-ийн хүн цуглуулвал илүү шинэлэг сайн санаа гарч ирнэ" гэж тайлбарлана. Тэгэээр оютан юм сурсан ч бай сураагүй ч бай, компаний сургалтын системд өөрийгөө бүрэн даатгаж болно гэсэн үг.

Гэхдээ орох хүртэл бас нэлээн зүйл бий. Recruiting process компаний хувьд ч, оюутны хувьд ч маш их цаг, мөнгө зарцуулсан ажил болох ба доорх 4 дараалалтай.
1. Web entry / Тайлбар лекцүүд
2. Application/ Web test
3. Групп ярилцлага/ Ганцаарчилсан ярилцлага
4. Offer
Оюутан эхлээд үсээ тайруулан хараар будуулаад(typical оюутан урт шар, эсвэл бор үстэй байх нь их), навсгар хувцаснаасаа салан хар костюм пиджак, цүнх, гутал хэдэн ээлжийн цамц, зангиа олж авна. Тэгээд дунджаар 70 аад компанид Home Page ээр нь бүртгүүлээд, компаний тайлбар лекцүүдэд (campus event, reception, joint event etc)нь оролцоод, 20-30 таалагдсан газраа apply хийгээд, 10-15 газар ярилцлаганд орон, 1-5 газраас ажлын санал авна. Тэгээд 1 газрыг сонгосноор, хагас жил гаруй хугацаанд үргэлжлэх job hunting дуусна. Энэ хугацаа л оюутан насны хамгийн хүнд, хамгийн чухал үе байх ба хамгийн их зүйлийг (ажил, шинэ танилууд, networking, even a date) олж авдаг гэхэд болно. Нэгэнт төгсөөд ажиллах газар нь шийдэгдсэн бол, сүүлийн хэдэн сар барааг нь хараагүй сургууль дээрээ очоод, GPA нь сургууль төгсөхөд шаардлагатай 2.0 хүрч байвал дипломын ажлын талаар бодож эхэлнэ.

Thursday, November 12, 2009

Proposal ring

Нэг хичээлийн туршилт дээр ”proposal ring-д хэдийг зарцуулах вэ” гэсэн асуултад хариулах болоод. Гэнэтийн асуулт байсан тул нэг тоо бичээд л өгчихсөн. Үр дүнгээс миний хариулт статистик-тэй нэлээд зөрснийг харлаа. Ямартаа ч 1,2 idea-тай болов.

Шууд үр дүнг хэлчихье.
------------------------------------------------------------------------------
Туршилтад оролсон оюутан: 300( Male/female 60:40)
95% Japan

Дундаж утга 700万円 ($70,000)
Дээд утгга 2億円  ($2М)
Доод утга 1万円   ($100)

500万円 ($50,000) аас дээш үнэ хэлж статистик ”будлиулсан”
9 нөхрийг хасвал :

Эрэгтэй 86万円  ($8,600)
Эмэгтэй 62万円  ($6,200)
-------------------------------------------------------------------------------
Add.Info: "3 сарын цалин", "10万円 ($10,000)" гэсэн хариулт нэлээн олон
Зарим хүмүүс нэлээн seriously бодоод үзчихсэн л байдаг юм байна.
Харин how about you? Хэдийг зарцуулах гэж (хүлээж) байна?

Saturday, October 24, 2009

First impression

Өнөөдрийн оюутны холбооны удирдах зөвлөлийн сонгуулиас энгийн хэрнээ яагаад ч юм өмнө нь нэг их анзаарч байгаагүй зүйлийг ажиглалаа. First impression хэр чухал болохыг.
Нэр дэвшигчид санал хураалтаас өмнө өгөгдсөн асуултуудын дагуу 2 мин орчим танилцуулга яриа хийх байв. Энэ удаад өөрөө performance хийх биш, бусдын performance-ийг дүгнэх байранд байсан болохоор нэлээн өөр өнцгөөс харах боломж олдсон юм. Өмнө нь ажиллаж байсан эсвэл network сайтай танигдчихсан хүмүүсийн хувьд 2 минутыг бөглөхөд нэг их асуудал гарсангүй, ярианы сайн муугаас хамаарах impact нь ч бага байлаа. Харин шинэ хүмүүсийн хувьд байдал нэлээн өөр, ярианд нь илүү анхаарал татагдаж байв. Сонгуулийн дүнг харахад богинохон ч гэсэн энэ хугацаанд төрүүлсэн impression-оор л дүн гарсан байв.

There is no second chance to make a first impression...

Thursday, October 8, 2009

Branding

Семестерийн эхний хичээл дээр земигийн ирц 30% байв. Үлдсэн нь кампус дээр болсон career event рүү явчихсан гэнэ. Өмнөх орой нь канжи(зохицуулагч)-ийн мэдээллэснээр бол нөгөө event рүү үнэхээр очмоор байгаа хүн байвал багш харж үзнэ гэж хэлсэн гэх. Тооцоо алдсан уу, багш өөрөө гайхсан царайтай. Ингээд 5 лаа зуны амралтын ярианаас хичээлдээ орлоо: хоёр нь ажлаа олчихсон(багш, манай земид суудаг дээд курсын нэг оюутан ), хэргийн эзэн өөрөө, яг яах нь тодорхойгүй нэг нөхөр(эсвэл яг тодорхой байх), тэгээд би...

Ер нь 3-ыхан энэ улирлаас сургуулиар үзэгдэх нь багасаад ирэх бололтой. Авах хичээлүүд нь ч цөөрчихсөн, дээр нь job hunting эхэлж байгаатай ч нэлээд холбоотой байх. Ирээдүйг нь тодорхойлох маш ширүүн өрсөлдөөн, нэлээд цаг мөнгө үрсэн ажил ингээд эхэлж байгаа нь энэ. Их сургуулийн мэргэжил бараг хамаагүй болохоор хэд хэдэн салбар, компаний судалгаа, бас өөрийн судалгаа хийгээд apply, test...тэгээд амжилттай бол хэд хэдэн round -ийн interview. Өмнөх жилээс арай дээрдсэн гэх ч( том фирмүүд new grad recruitment ээ 34% багасгасан), хүссэн газраа орохын тулд бас л амаргүй жил байх бололтой энэ жил.

...Хотуудын branding-ийн талаар эхний хичээлээ эхлэв. Дэлхийн том хотууд бодит байдал дээр ажиллаж амьдрахад хэр их зөрөө байна гэхээсээ, яг л ямар нэгэн бүтээгдэхүүн шиг хэр сайн branding хийгдэж байна гэдгээр их зүйл шийдэгдчих гээд байгаа болж. Мөн чанартаа ижилхэн Toyota ч, Lexus Mark II -оос хамаагүй үнэтэй байдгийн гол шалтгаан нь зүгээр л branding байдаг шиг. (Lexus ad-ууд дээрх шигээ өөр level ийн зүйл байсан бол саяхан Америкт болсон шиг осол гараад, 3,8 сая машинаа буцаад үйлдвэр лүү нь татахгүй байсан байх...) Тэгээд хотыг орчин үед branding хийх олон аргууд байдгаас Олимп хамгийн том нь бололтой. Тийм бүтэхгүй зүйлд (Токио ялахгүй нь тодорхой байсан) аймшигтай их мөнгө зардаг мөртлөө, Tokyo Photo (энэ зун өөрийнх нь зохион байгуулалцсан бөгөөд маш амжилттай болсон гэсэн) шиг зүйлд нэг ч 円 өгөөгүй Токио хотын захиргааг өөрчлөөрэй гэж тэнд ажил нь шийдэгдсэн нөгөө дээд курсын оюутанд багш захив...

Мастерт ордог 4% эсвэл төгсч чаддагүй 1/6 л биш бол, манай факультетийн 4-ийхөн ч өдийд ажил нь ч шийдэгдчихсэн, кредитээ ч цуглуулчихсан, диплом гэж хэдэн хуудас зохион бичлэг бичээд хуралгачихвал тэгээд zero worries. Харин ажил хайж эхлэх гэж байгаа нөхдүүдийн хувьд suit дээр үсээ тайрч хараар будуулаад, train дамжаад career event хэснэ дээ. Career web site эрхэлдэг газрууд нэг том заланд компаниудыг цуглуулчихна, эсвэл компаниуд нь ч бас кампус дамжаад оюутнуудтай уулзаад явна. Судалж судалж байгаад бие биеэ ямар ч байсан олчихно. Аль алинд нь alternative choice байгаа болохоор хэр сайн branding хийж чадах вэ гэдэг л...Ялангуяа оюутнууд...

Эдийн засаг сайн зарим жил ажилд авах тоо, ажилд орох тооноос их үед apply хийсэн болгон ажилтай болох ч , нэртэй газруудын хувьд энэ үйлчлэхгүй хууль. Учир нь нэг оюутан дунджаар 50 газар apply хийдэг гэвэл, нэг том фирм 10,000 applicant аас сонголт хийнэ. Offer авах тоо, offer өгөх тоо тухайн оюутан, эдийн засгийн байдал, компаниас хамаараад өөр байх ч компанид байгаа шанс оюутанд байдаг 1/100 ээс бол өндөр. Иймд оюутнууд ч бас хот, эсвэл машинтай яг адилаар хөдөлмөрийн зах зээл дээр сайн борлогдохын тулд--энд бас л branding. Ажлын туршлагагүй new grad-уудаас ажил дээр гарахаар хэн нь сайн бэ гэдгийг хэмжих төгс систем байхгүй болоод л тэр байх. Resume ний урт богины зөрөөг амжилттай branding ээр яаж нөхөх вэ гэдэг л шүүкатсү буюу job hunting юм болов уу...

Tuesday, September 22, 2009

Mongold

Ирээд маргааш нь дүүгийн найзуудтай шууд зал. Ачаа хэтрүүлэн байж пүүзээ авчирсан харин хэрэг болов. Хэдэн анги дор байсан хүүхдүүд одоо мундаг залуучууд болсныг хараад хамгийн түрүүнд бодогдсон зүйл гэвэл about getting older...

Тэгээд мэдээж уулзалтууд. Найзуудаас ойрын хэдэн сар, заримдаа хэдэн жилийн мэдээлэл шинэчилж авах гээд бөөн excitement. Pub-уудаас гадна цагийг зугаатай өнгөрөөх боломжийн газрууд нэлээд нээгдсэн нь дажгүй санагдав. Онгоцноос хоцрох гээд ATM орж амжилүй, ирээд гэрийхнийг паразит-лаж байгаа болохоор жаахан үнэтэй санагдсан л даа.( цалинтай хүмүүст бол боломжийн) Харин өмнө нь өөрөө цаг барилгүй "хашраачихсан" болохоор энэ жил "хариугаа авч" байгаа нөхдүүд хэд хэд тааралдлаа. Гэхдээ товлосон цагаас 1 цаг өнгөрөхөд ирэх ёстой хүмүүсийн тал нь цуглаад, дахин нэг цаг хүлээгээд эхэлсэн нэг хамаатны BDParty шиг зүйл бол тохиолдоогүй л дээ .

Анхны план-аар бол удахааргүй байсан ч, 9 сарыг дуустал байх болчихсон болохоор нэг найзын хуриманд оролцож амжихаар болов. Зочноор оролцох анхны хурим тул нэлээд excited. Харин өмсөх зүйл байдаггүй. Арай ч ноосон цамцтай очилтой нь биш гээд дээгүүрээ дүүгийн пиджак, цамцнаас сонголт хийв. Бусад найзуудтай ярьж байгаад товлосон 10 цагт яваад очлоо.Оройны. Хосуудын монгол дахь найзууд болох урлаг, загварын хүрээнийхэн голцуу цугласан тансаг орчин угтав. Пүүз, жинстэй хүн харагдсангүй. Бусад Японд сурдаг хэд ч гангалах хувцас авчраагүйд баяртай байлаа...Хуриманд нэг газар багтахааргүй олон хүн цуглахаар бол 2 хуваачих нь муугүй санаа шиг санагдав.

Амралтаа компьютер, стрестэй холбоотой асуудал, зарим нэг practice гэх мэт өөртөө зориулъя гэж бодож байсан болохоор Монгол дахь зуны workshop-д бүрэн оролцсонгүй. Уул нь 10 жилийхэнд зориулаад 1,2-ийнхон голлон хийдэг project-ын маань агуулга ч, оролцогчид ч энэ жил нэлээд өөр байлаа. Энэ нь шинэ оюутнуудаа татан оролцуулах тал дээр сайн ажиллаж чадаагүйтэй нэлээн холбоотой байх. Зохион байгуулалтын хувьд зарим нэг хүмүүс дээр ачаалал хэтэрхий төвлөрсөн нь харагдаж байсан.

Workshop той холбоотойгоор Японы сайн дурын нэг байгууллага Монголд мод тарих ажилдаа оролцооч гэсэн хүсэлт тавиад очтол ямар ч хийх ажил байсангүй. Цуг хотоос гарч тарьж буй модыг нь үзээд, үнэгүй хоол идээд л буцав. Хамтарч ажилладаг таньдаг нэг ажилтан "Хичээвэл мод ургуулж болдог юм байна гэдгийг нэг ч гэсэн олон Монгол хүнд ойлгуулах гэсэн юм" гэж ярихыг сонсоод л цуг явсан учраа ойлгов. Буцах замд өөдөөс мод хулгайгаар ачдаг машинууд очерлоод явж байв...

Зун ч дуусч, цас ч оров. Гэртээ сууж байгаад ханиад хүрчихэв. Сүүлийн 14 жилд тохиолдоогүй онц үзэгдэл болохоор хүчтэй байсан бололтой. Гэхдээ хэд хоногийн өмнөөс анхааруулан, зарим нэг арга хэмжээ авсны үр дүнд хүн малын хохирол гайгүй байсан гэж ТВ-ээр ярих. Миний хувьд ханиадны "ачаар" энэ долоо хоногийн плануудаа бүгдийг нь cancel хийсэн ч, гарчиглах гэж авч ирсэн хэдэн номоо эргүүлж, энэ урт бичлэгийг оруулах цагтай болов...

Thursday, September 10, 2009

News

Сайн мэдээ:UB-д төв замаа хаагаад, засч байна
Муу мэдээ: төв зам хаагдаад, бөглөө дээд цэгтээ хүрч байна
Үр дүн: Уншихаас гадна алхдаг, эсвэл жийдэг амьдралаас холдоод хөлөө ч бас амраая гэсэн болсонгүй. Хаа ч хүрсэн хот дотор алхах нь хурдан болохоор...

Сайн мэдээ: Дэлхийн банкнаас Монгол хямралаас гарсныг зарлав.
Муу мэдээ: Монголд бензиний үнэ нэмэгдэнэ гэнэ...

Thursday, August 27, 2009

End of the "drama"

Ойрын үеийн мэдээнээс харахад 3-р улиралд голлох эдийн засгууд өсөлт рүү орчих бололтой. Ингээд Lehman-аар эхлээд GM-ээр дууслаа гэсэн яриа үнэн болж ямар ч байсан хямралын ард гарч байх шиг байна. Хүн бүрийн анхаарлын төвд байсан "хэргийн эзэн" Америкт өсөлт гарснаар сая нэг юм сүүлийн 2 жил ярианы гол сэдэв болоод байсан drama-ны төгсгөл үнэмшилтэй болж чадлаа.

Энэ бүхний эцэст зарим эдийн засагчдын таамаглаж байсан шиг эдийн засгийн ноёрхогчдын дараалал ч өөрчлөгдсөнгүй(Америкийн ноёрхол солигдох etc)
хамаг будлианы цөм болсон санхүүгийн ертөнцөд ч төсөөлж байсан шиг том өөрчлөлт орсонгүй. (Европ дахь зарим nationalization-ийг эс тооцвол)

100 жилд нэг тохиох ,Капитализмын моделийг өөрчлөх хэмжээний etc гэж яригдаж байсан энэ хямралыг хурдан хугацаанд ингэж цэвэрхэн зохицуулахад гол үүрэг гүйцэтгэсэн хүмүүсин нэг нь мэдээж Fed-ийн босс. Bernanke-г хямралын үрийг суулгалцсан "хүнд гаруудын" нэг, хэт академик г.м нэлээд шүүмжлээд , хямралыг зогсоочихно гэж нэг их олон хүн итгээгүй ч мань эр ирэх 4 жилд мест-ээ хадгалчих үр дүн гаргачихлаа. Санхүүгийн хямралыг шийдэхэд заавал Wall Street-ээр явж resume бичүүлэх шаардлагагүй, түүхийн ном бариад ширээний ардаас ч шийдчихэж болно гэдгийг харуулсан сонирхолтой жишээ боллоо. Хямралын түүхүүдийг сайн судалсан болоод ч тэр үү, ямартаа ч 90ээд онд Япончуудын гаргасан алдааг давтсангүй. Харин үлдсэн хугацаанд тогтвортой өсөлтийг дэмжихэд төв банк яах хэрэгтэй талаар нэлээд толгойгоо маажих хэрэг гарах байх.

Хямрал , Bernanke 2 ын ачаар үүрэггүй шахуу болоод байсан төв банкууд хүчирхэгжин Ази, Европын банкууд ч шийдэмгий алхмууд хийсэн нь санхүүгийн ертөнцөд гарсан нэг том өөрчлөлт байлаа.Харин 10-аадхан сарын өмнө яригдаж байсан шиг financial world-д мөн чанарын өөрчлөлт гаралгүй, хэлбэрийн төдий өөрчлөлтөөр л болчих шиг боллоо. Хямрал campus хавиар л эргэлддэг student life-д маань бараг нөлөөлөөгүй ч ажиглаж суухад сонирхолтой л үйл явдал байлаа. Одоо харин corporate life-руу ойртох тусам байдлыг "өөр өнцгөөс" харах хэрэгтэй болох байх...


Fed=the Federal Reserve=Америкийн төв банк
Ben Bernanke=Fed-ийн ерөнхийлөгч,
2006 онд Бушийн ЗГ-ын үед томилогдсон,
2010 онд үүрэгт хугацаа нь дуусах ч Обама ерөнхийлөгч дахин 4 жилээр сунгасан

Wednesday, August 26, 2009

News about uranium in foreign media


Путин, Медведевийн дараалласан айлчлалын үр дүнд ураны олборлолтонд хамтрах болсон нь бизнес мэдээний топ болж байх шиг байна. Энэ талаар
The Wall Street Journal

The New York Times
-д нийтлэгдсэн мэдээллийг линкээр орууллаа.

7 сард Баярын Японд хийсэн айлчлалын үеэр The Economist-д 資源国モンゴルとの関係を強化せよ нэртэй нэгэн нийтлэл бас гарч байсан. (Мэдээний эх цахим хэлбэрээр байхгүй бололтой. Aoyama Gakuin University-ийн нэг багш Монголд буй бизнес боломжуудын талаар дурдаад, цаашид Монголыг ч бас нэг target аа болгон, харилцаагаа гүнзгийрүүлэхийг уриалсан нийтлэл байсан. )
Дараахан нь Nikkei-д бас Монголын ураны бизнест Itochu, Mitsui, Sumitomo, Marubeni г.м Японы бизнесийн акулууд сонирхолтой байгаа талаар нэг нийтлэл байсныг линкээр орууллаа.

Энэ бүхний үр дүнд одоо хүртэл ТВ-ээр гараад байгаа Оюу Толгойн асуудал шиг сунжирсан бас ойлгомжгүй урт зүйл болчихолгүй, ойрын ирээдүйд Монголд хэрэгтэй ажил хэрэг болоосой гээд л хүлээж байя...

Wednesday, August 19, 2009

trip to Buryatia


Сүүлийн 2 жил concrete jungle-аас бараг гаралгүй байж байгаад Өмнөд Сибирь, Тункины паркаар яваад нэг амарсан шиг амарлаа. Байгаль, хүмүүс, хоол унд бүгд 最高, дээр нь байгалийн халуун рашаантай. no kanji, no work, цаг хугацаа, өдөр гаригийг ч мартаад zero stress. Бас орос хэлний нэлээн practice болов.

Ойрын 300км радиуст үйлдвэр байхгүй, Сибирийн ойн дунд цэвэр агаар ямар байдгийг нэг мэдрэх шиг боллоо. Харин Оросын хязгаар нутаг хэдий ч жуулчлалын бүс болохоор өртөг өндөртэй санагдав. (Стакан самар 2$) Ерөнхийдөө ойролцоох хотууд болох Улаан-Үд, Иркутскээс хүмүүс их ирж амардаг газар бололтой байсан.Жуулчдад Саяны нуруу, Байгаль нуур гол sightseeing spot болохоос гадна Оросын буддын шашны томоохон хийд байдаг болохоор мөргөлчид ч цөөнгүй.

Байгалийн сайхан энэ тэрийг нь бичмээр байвч чадвар хүрэхгүй болохоор ингээд орхиё. Зураг болгоод үлдээе гэж бодсон ч камерийн хүч дутаад байгаа шиг нь харуулж чадахгүй юм билээ . Facebook рүү хэдэн зураг upload хийсэн үзээрэй. Гэхдээ ер нь нүдээрээ үзэхийг recommend хийе.

Шинэ газар, шинэ хүмүүсээс гадна, Монголынхоо талаар ч шинэ зүйлс мэдэрсэн аялал боллоо.8 сарын үлдсэн хугацааг Монголдоо өнгөрүүлэх ч, юу хийхээ сайн мэдэхгүй л байна...

Thursday, July 30, 2009

Semester ends

Факультетэд 5 улирал сурснаас энэ улирал ерөнхийдөө хамгийн хүнд нь байлаа. Хичээлийн хувьд ч, хичээлээс гадуур ч. Хэдэн good movie үзэх ч завгүй нөхөр явсаар нэг мэдэхэд л улирал дуусчихдаг юм байна. Гийсэн гийгээгүй олон юмтай зууралдаад аль алийг нь болтол хийлгүй өнгөрчих шиг боллоо харин. Ямартаа ч нэлээд зүйлийн ард гарч, амралтын үнэрийг мэдрэх муугүй байна шүү.

Гэр ч сургуулиас холдоод, мэргэжлийн хичээлүүд ч нэмэгдээд нэлээд онцлог семестер байлаа энэ удаа. Харин шалгалтууд ойртлоо ч гэж сандарсангүй, дууслаа ч гэж нэг их хөөрсөнгүй, болчих байлгүй гэж явж байгаад л дуусгачихав. Ер нь freshman байсан үетэй харьцуулахад нэлээд өөрчлөлтүүд гарсныг анзаарав. Нэг typical япон оюутны дүр төрхтэй нэлээд төстэй student life руул хэвийгээд яваад байх шиг байна гэх үү дээ. Дараа энэ талаар нэг бичнээ...Одоо харин хотоос холхон яваад battery-гаа нэг сайн цэнэглэх л...

Wednesday, July 8, 2009

Guest lecturer: Panasonic 元HRM

Сургуулийн гадаад оютнуудын career дэмжих арга хэмжээнд Panasonic-оос хүн ирж яриа хийв.Урьд нь headquarters-даа HRM хийж байгаад одоо нэг салбар компанийх нь захиралаар ажиллаж байгаа юм байна. Boston Career Forum гэх мэтийн томоохон арга хэмжээнүүдэд гадаад ажилтнууд recruit хийж байсан, гадаадууд юу сонирхдогийг мэддэг хүн болохоор оюутнуудад нэлээн хэрэгтэй мэдээлэл өгч чадсан байх. Panasonic-оортөлөөлүүлээд ер нь Япон компаниуд ямар байдгийг мэдэж авах нэг завшаан боллоо.

Эхлээд уламжлал ёсоор компаний танилцуулга, recruitment process тэгээд төгсгөлд нь Q&A . Асуулт хариулт дээр Panasonic-ийн гол онцлогийг нь асуухад глобал компани болох тал дээр бусад Япон компаниудаас нэг алхам урд яваа гэдгийг онцолж байв. Гадаад ажилчдыг сургах туршлага, ажилчдын тоогоороо ч топ нь бололтой. Япон компаниуд улс улсын онцлогт нь тааруулаад recruit хийдэг хандлагатай байдаг ч Panasonic-ийн хувьд дэлхий даяар ижилхэн стандартаар шалгаж авдаг нь бас нэг онцлог юм байна. Manufacturer болоод ч тэр үү diversity -ээс гадна тухайн орны зах зээл рүү гүүр болохыг гадаад ажилчдаас хүлээдэг юм байна. (Хятад г.м том зах зээлтэй орныхны хувьд offer авах chance өндөр байж магадгүй гэж бодлоо.) Бас нэг анхаарлын төвд байгаа зүйл бол мэдээж хямралын үр дүнд гаргачихаад байгаа их хэмжээний алдагдал ч Panasonic-ийн ирээдүйд эргэлзсэний хэрэггүй гэж байв. Benefit -ийн хувьд бүтээмжээр нь үнэлдэг систем нэвтэрч байгаа ч seniority нэлээд хүчтэй , өөрөөр хэлбэл урт хугацаанд Panasonic-д байх хүмүүсийг цуглуулах сонирхолтой бололтой.

Бас нэг зүйл гэвэл ажиллах хүч хямд орнуудад үйлдвэрлэл явуулж орчныг нь бохирдуулаад, өөрсдөө бааахан ашиг олоод яваад өгөх биш, олсон ашгаасаа эргүүлээд нутгийхантай хуваалцдаг policy нь дажгүй санагдлаа. CSR-ийнхээ хүрээнд оюутнуудад зориулсан тэтгэлэг болон байгаль орчныг хамгаалах үйл ажиллагаа г.м зүйлс хийдэг гэнэ. Саяхны нэг жишээ нь Хятадад 1 сая мод тарих аян өрнүүлээд байгаа юм байна.


P.S:
-Panasonic-ийн талаар танилцуулахад: National, Panasonic г.м брэндүүдээр бүгд мэдэх байх. Түрүү жил Мацүшита(үүсгэн байгуулагчийнх нь нэр) гэдэг нэрээ глобалаар Panasonic болгож өөрчилж байсан нь нэлээд том мэдээ болж байсан. Баруун Японд(Осака) төвтэй, глобалаар 556 групп компаниас бүрддэг, 300 000 гаруй ажилчинтай дэлхийн электрон бараа үйлдвэрлэлийн том тоглогчдийн нэг. Sales 50% нь Япон, 50% нь гадаад зах зээл эзэлдэг юм байна.
-Panasonic Монголд салбар нь байхгүй ч GLobal Telecom,Global Electronics гэдэг 2 компанитай холбоотой ажилладаг юм байна.

-Японд хөгшрөлт эрчимтэй явагдаж байгаа болохоор ойрын 10-15 жилд ажиллах хүчний дутагдал 4 саяд хүрнэ. Үүний тал бюуу 2 сая орчим орон тоог гадаад ажиллах хүчээр нөхөх plan-тай байгаа юм байан.

Friday, July 3, 2009

Guest speaker: Government Official

Земи-гийн энэ улирлын зочноор багшийн танил Японы Гадаад хэргийн Яамны нэг ажилтан ирж яриа хийв. Мань хүн өнгөрсөн жилийн Хоккайдод болсон G8 Summit-ийг зохион байгуулах ажлыг удирдсан ба судалгааны сэдэвтэй хамаарал багатай ч их сонирхолтой яриа хийнэ гээд урьж авчирсан юм. Keio-Oxford- төрийн алба гэсэн замаар явж ирсэн, Койзумигаас хойш PM-ийг дагаад "нүүдэллэж" явдаг багийн гишүүн, мэдээгээр нэлээд гардаг хүмүүсийн нэг юм байна. Ер нь Entrepreneurial ертөнцөөс гадуурх Японы элит-ийн яриа сонсох ховор боломжийн нэг байлаа. 公務員(government official)-ий талаарх төсөөлөл ч их өөрчлөгдөв.

Яриа чөлөөт хэлбэртэй, яамны ажилтан ч бодож байснаас хамаагүй энгийн, хөгжилтэй хүн байв. Ерөнхийдөө өөрийн хийдэг ажил, одоогийн Японы гадаад бодлогын онцлог , төрийн ажилтан байхын хар цагаан тал, тэгээд оюутнуудад зөвлөж хэлэх зүйлс гэсэн бүтэцтэй яриа хийв. Яриа дуусаад бүгд хоолонд орохоор явсан ч дараагийн цаг шалгалттай байсан болохоор цуг явж чадаагүй.

Олон улсын хэлэлцээрүүд дээр европын орнууд их эвсдэг болохоор Японы сонирхлыг тусгахын тулд Америктэй хэрхэн хуйвалдах, Хятадтай хамтарч ажиллангаа хэлэх зүйлээ ч хэлэх эвтэйхэн аргууд гэх мэт Японы дипломат харилцааны асуудлууд мөн пуужин харваж дүрсгүйтээд байгаа зарим нэг улстай холбоотой асуудлуудын талаар ам нээж болох хүрээ хүртлээ ярьсан нь сонирхолтой санагдав.

Ажлын цаг урт, стресс ихтэй corporate life-тай харьцуулахад төрийн алба амар гэж боддог байсан чинь нэлээд өөр бололтой. Маш олон талын мэдлэг, хэд хэдэн хэлний чадвар шаарддаг болохоор ганц OJT ч биш байнга сурч байх, дээр нь нэлээд hardworking байхгүй бол ард нь гарахгүй их ажилтай байдаг талаар сонсоод амар биш юм байна гэж бодогдов. Summit дуусаад жаахан амсxийх байх гэсэн чинь Lehman шок эхлээд завгүй өдрүүд олшроод байгааг ярьж байсан. Өнгөрсөн долоо хоногт унтсан цаг нь дунжаар өдөрт 2.5 цаг.

Сүүлд нь professional болчихоор мэргэжлээсээ өөр юм мэддэггүй nerd болохоос өөр аргагүй байдаг. Тиймээс nichts буюу хүн биш тийм нөхдүүд болчихгүйн тулд оюутан насандаа тал талын мэдлэгийн package олж олж аван хорвоог илүү өргөн нүдээр хардаг болох хэрэгтэйг зөвлөсөнөөр яриа дуусав.

Wednesday, July 1, 2009

Happiness

i do know about the happiness. i feel it when i think about those days of my early childhood-those precious moments i spent with my grandparents...all i knew was i was loved. and nothing else.no worries. no struggles for ambition. only peace...
Now they are gone.far away. but they are always here.in my memory...

Wednesday, June 10, 2009

Guest lecturer: P&G Japan HRM

Өнөөдөр хүний нөөцийн нэг хичээл дээр P&G Japan-ий HRManager ирж яриа хийв.Эхлээд компаниа танилцуулаад, дараа ньHRM болон recruit-ийнхээ талаар ярин, оюутнуудын сонирхсон асуултуудад хариулснаар лекцийн цагт яг багтлаа. Fortune 500-д дээгүүр жагсдаг, Gillette, Ariel, Pantene,Pringles гэх мэт зарим бүтээгдэхүүнүүдээр нь P&G-г хальт гадарлах ч Япон дахь салбарынх нь талаар сайн мэддэггүй байсан болохоор нэлээн мэдээлэлтэй болж авав.

1 курст байхад McKinsey-ийн нэг нөхөр ирж яриа хийхэд freshmen-үүд бараг асуулт асуухгүй байсан бол job hunting season хүзүүнд тулаад ирэхээр карьертэй холбоотой асуудал анхаарлын төвд орон, асуулт хариултын үеэр нэлээн идэвхитэй асуулт тавьж байх шиг харагдсан.

Хичээл дээр ерөнхийдөө Япон болон барууны компаниудын хүний нөөцийн удирдлагыг харьцуулалт хийдэг болохоор нэг гол keyword нь гадны хөрөнгө оруулалттай компани(外資系企業) байдаг ба энэ удаад төлөөлөгч нь болгож P&G авч үзэн, хүний нөөцийн менежэрээр яриа хийлгүүлсэн юм.

Японд салбар болгонд гадны гол гол компаниуд бүгд ороод ирчихсэн, ерөнхийдөө ихэнх нь Канто Токио хавиар бөөгнөрсөн байдаг бол P&GJapan Кобэ-д төв офис нь байдаг юм байна. Гадаадын хөрөнгө оруулалттай гэж нэрлэгддэг эдгээр компаниуд Японы компаниудад ширүүн өрсөлдөгч болохоос гадна хөдөлмөрийн зах зээл дээр ч нэлээн шавар хаана. (Японд их сургуулиа төгсчихөөд ажил хайна гэсэн ойлголт бараг байхгүй, төгсөхөөс жилийн өмнө компаниудын recruitment process эхэлдэг байхад гадаад компаниуд сайн боловсон хүчнийг түрүүлж олж авахын тулд тэрнээс нь хагас жилийн өмнө хэрэгтэй хүмүүсээ шалгаруулаад авчихдаг байх жишээтэй.)

Япон компаниудаас ялгагдах нэг гол онцлог нь Япон маягийн менежментээр (нэг компанид насаараа ажиллах, ажилласан жилээрээ цалин нь тодорхойлогдох etc) ажилладаггүй,Америк, Европ дахь төв компаниасаа тогтоосон глобал стандартыг баримталдаг болохоор дотор нь ижилхэн Япон хүмүү ажиллаж байгаа ч culture-аас эхлээд нэлээд зүйл өөр. Ийм компаниудад ажиллахад өрсөлдөөн ихээс гадна халагдах магадлал өндөртэй ч domestic компаниудаас цалин өндөр, илүү чөлөөтэй, seniority гэхээсээ илүү бүтээмжээрээ дэвших боломжтой, нэг ёсондоо high risk high return хайсан хүмүүст илүү тохиромжтой гэх үү дээ. Сүүлийн үеийн баруунд төгссөн bilingual залуучууд болон Японы нэртэй сургуулиудын шилдэг оюутнууд challenge эрэн гадаадын хөрөнгө оруулалттай компаниудыг зорих хандлага ихсээд байгаа.

Friday, May 15, 2009

The Kaleidoscopic Eye: Thyssen-Bornemisza Art Contemporary Collection

Амралтын өдрүүд ашгүй нэг юм эхэллээ...
Токио хавийханд энэ weekend-ээр хийх нэг зүйлийг санал болгох гээд...
Өнгөрсөн weekend-ээр 久しぶりの 10 жилийн сэнпайтайгаа уулзаад сарын өмнөөс нээгдсэн нэг үзэсгэлэн цуг очиж үзсэн юм. Contemporary art гэхээр орчин үе гэхээсээ ирээдүйн урлаг гэмээр ойлгогдохоосоо ойлгогдохгүй нь их, харь гаригаас авчраад тавьчхихсан юм шиг бүтээлүүд голдуу байдаг болохоор тэр үед үзэсгэлэнгээс илүү шөнийн Токиог дээрээс нь харж болохоор орчин нь л...

Үдийн цайнаар сонин гарчиглаж суутал нөгөө үзэсгэлэнгий талаарх нийтлэл гарчихаж. Тэр үед ойлгоогүй зүйлээ олж мэдъе гэж бодоод сонирхоод уншиж үзтэл үзэх хэрэгтэй л зүйлүүдийн нэг байсан юм байна.

"Japan has never seen anything like this and probably will not see anything like this for another 10 years" Mori director Fumio Nanjo
”Featuring some of the best of what the contemporary art world has to offer, by the time it's made it to the museum, the art world has already moved on. But audiences still need to catch up..." The Japan TImes


Бид хэрхэн юмсыг бодит гэж дүгнэдэг вэ?Бидний амьдардаг ертөнц гэж юу вэ? Хамгийн суурь болсон энэ бүх асуултуудад хариулт өгч байгаа орчин үеийн урлагийн бүтээлүүдийг энэ амралтын өдрүүдээрээ очиж үзэхийг хүсвэл Roppongi Hills Mori Tower-ийн 53 давхарт байрлах Mori Art Museum ийг зориорой. Уран бүтээлчдийн ер бусын ертөнцөд баглагдан, үнэлэмж бүр чинь төөрөгдөлд орон, баттай гэж боддог зүйлүүдэд нь эргэлзээ төрөхөөр хүний үнэлэмж, мэдрэхүйг сорьсон бүтээлүүд тэнд цугласан байгаа гэнэ шүү... Гэхдээ урлагийн талаар бага мэдлэгтэй мөртлөө "homework"-оо сайн хийж очихгүй бол над шиг дараа нь хийх хэрэг гарч магадгүй юм...

Миний хувьд сайхан унтаж амраад, худалдаж аваад л шууд тавиур дээр өрөөд тавьчихсан номнууддаа энэ weekend-ээр жаахан салхи оруулахгүй бол семестерийн сүүлээр амаргүй ажилтай болчих байх...

Үзэсгэлэнгийн талаар дэлгэрэнгүйг:
The Kaleidoscopic Eye: Thyssen-Bornemisza Art Contemporary Collection

Tuesday, May 12, 2009

One story

Tuesday was not easy. It always isn't.

Энэ семестерт үндсэн земи эхэлчихээд өмнөхтэй адил group discussion хэлбэрээр биш, багаараа case дээр ажиллаад илтгэл тавьдаг хэлбэрт шилжээд, номоо уншаад л ирэхэд болчихдог байснаасасаа арай ажиллагаа ихтэй болоод ирэв...

Энэ долоо хоногт анхныхаа presentation тавих ёстой ч саяхан GW болж өнгөрсөн болохоор олигтой бэлдсэн ч гүй. Багийхан ч энэ удаад аргалаад өнгөрчих сонирхолтой, өнгөрсөн долоо хоногт хальт цугларч case-ээ ярилцаад ярих хэсгээ хувааж аван,presentation-ий өмнөх өдөр нь slide-аа бэлдэж, lunchtime-аар handout-оо принтлээд л ерөнхийдөө болчихов.

Манай presentation яг 2 дугаар курсийхэн земи-гээ сонгох гээд guidance-аа барин семинаруудаар тойроод явж буй үетэй давхцсаныг мэдээд өглөө гэрээс гарахын өмнө ярих агуулгаа хальт эмхэтгэснээс өөр зүйл сайн бэлдээгүй байсан болохоор жаахан pressure мэдрэгдээд явчихав...

Цаг ч болов, projector-оо ч асаав. Земи-гийхэн, багш, дээр нь анги дүүрэн "туршлага судлаачид"... Нөгөө 2 ч яахав, төрөлх хэл нь болохоор яаж ийж байгаад нэг юм яриад болчихов. Миний хувьд бэлтгэл дутуу болохоор мэдээж хэд хэд гацав...Гэхдээ гайгүй ээ.

Everything went fine. It always does.

10 жилд байхын л самбарын өмнө асуугдахаас зайлсхийдэг type-ийн нөхөр байсан ч энэ удаад сүүлийн нэг жил олон нийтийн ажилд "гүйсний" үр дүн гарсан байж магадгүй...

земи-тэй холбоотой өмнөх бичлэг: земи гэж юу вэ?
Seminar

Friday, May 1, 2009

Michael Moore



Баримтат кино гэхээр яагаад ч юм хар цагаан өнгөтэй, нэг уйтгартай зүйл л хамгийн түрүүнд толгойд буудаг байв. Багын төсөөлөл маань их хүчтэй үлдсэн байсан байх л даа, магадгүй. Michael Moore гэдэг энэ залуу харин тэр төсөөллийг маань өнгө будаг оруулаад, огт өөр болгосон гэх үү дээ.

Fachrenheit 9/11, Sicko(үзээгүй бол үзэхийг санал болгоё,хамгийн их шуугиан тарьсан 2 бүтээл нь, харамсахгүй шүү ) гэдэг 2 киног нь үзсэнээс хойш ер нь бол фэн нь болчихсон шүү. Энэ удаад мань эр Wall street-ийнхнийг мөшгиж байгаа бололтой, сонирхолтой бүтээл болох байх гээд хүлээж л байя.

www.michaelmoore.com

Michael Moore on CNN Worth to watch!!!

Wednesday, April 22, 2009

HB2009 Pamphlet


Ойрд нэг ийм зүйлтэй ноцолдсооор блогоо шинэчлэх зав гарсангүй.Хийсэн сэтгүүлээ блог уншигчиддаа хамгийн түрүүлж толилуулъя гэж бодлоо.Өнөөдөр хэвлэлтэнд орж байгаа энэ сэтгүүл маань Хаврын баяр 2009 дээр үнэгүй тараагдах
тул баярын талбай дээр очиж жинхэнэ хувилбараар нь сонирхоорой.
http://www.harumatsuri.net/

Thursday, April 2, 2009

April what day?

Жил бүр яг энэ үеэр хэдэн хувцас,номоо баглаад нэг тийшээ аваад явдаг ажилтай. Энэ жил буцаад дотуур байранд орж байгаа болохоор нүүхдээ хөргөгч, тавилга гэх мэт байр хөлсөлж амьдрахдаа цуглуулсан илүү юмнуудаа хүнд өгөх хэрэгтэй болов.Тэгтэл авах хүн маань товлосон өдрөө боломжгүй болчихлоо , гэнэт одоо ирж авлаа гээд утасдав. Унаанд нь хэдэн ачаагаа дайх хэрэгтэй байсан болохоор ум хумгуй бүх юмаа баглаад дуусгачихав. 2 цаг болов ирдэггүй.Гэнэт бодов. Ядаж байхад 4 сарын 1. Гэхдээ надад юмаа хурдан баглахаас өөр сонголт байсангүй...

Тэгээд хүлээгээд сууж байхдаа өөр хэн нэгнийг бас ижилхэн байдалд хийж үзмээр санагдав. Бодов, олигтой санаа орж ирдэггүй. Үнэмшилтэй, гэхдээ халгүй,тэр хүний хаашдаа xийх л байсан зүйлийг нь хурдан хийлгүүлэхээр хөөрхөн ач тустай, гэхдээ хууралт дунд нь бас хавчуулагдчихсан тийм санаа олохыг хичээв. Тэгээд утсан дээрх хэдэн найзуудынхаа дугаарыг тойруулж харж хэсэг суув, тухайн нөхцөлд яг болохоор нэг хүн оллоо...тэгээд залгав.

Ягтэр орой, 4 сарын 1нд Осакад Монголоос шинэ оюутнууд ирж таарж байлаа. Сайн...Хажуугийн хотод нь сурдаг нэг найз руугаа залгатал бас нэг найз маань цуг байж таарав.Бүр сайн...Тэгээд яриад, дүү маань ирж байгаа, би тосохоор очиж байна, цуг очъё гэв. Өнөөдөр амжихгүй маргааш цуг очъё гэж байна...Баахан ярив. Явахаар болов. Facebook -ээ шалгаагүй байсан бололтой...Явж байхад нь худлаа ярьснаа хэлэв...

Боломжгүй гээд байхад нь хүн чанар дээр нь тоглоод хот алгасуулаад явуулчихсан тул буруу зүйл хийчихэв үү гэж дараа нь бодов. Огт тооцоогүй асуудлууд бас гарсан болохоор арай л хэтрүүлчихэв үү гэж бас бодов...
Ер нь хэн ч байсан надад бүү итгэ. Гэхдээ зөвхөн 4 сарын 1нд.

Friday, March 27, 2009

Spring vacation

Буцаж ирээд бараг 7 хоночихов. Зарим газраар сакура дэлгэрээд эхэлчихснийг эс тооцвол өөр содон өөрчлөлт анзаарагдсангүй. Нөгөө л бучигнасан олон хүн, өнөө л хэвээрээ.

Монголд цаг хурдан өнгөрч нэг л мэдэхэд эргээд ирлээ. Сонин хачин гэвэл Цагаан сар, Мартын 8 тэгээд цэргийн баяр гээд ар араасаа үргэлжлэх баярууд. Хөдөөгүүр харин цас шороо холилдож баахан шуураад л... ТВ-ээр солонгос кино, эсвэл Оюу толгой тойрсон асуудлууд 24 цаг. Гадуур xаврын салхинаас болсон уу, хямрал тэгж нөлөөлсөн үү, нэг л хөмсгөө зангидсан баргар царайтай хүмүүс. Гэхдээ арай өөр дүр төрх жолооны ард сууx зарим хүмүүсийн нүүрэнд тодорно. гоё машинд суухаар тэгдэг байж ч магадгүй л дээ. Харин нэг баттай зүйл гэвэл гоё машин гоё бүсгүй хоёрын хоорондын хамаарал их хүчтэй...

Амралтаар хотоос ч гарсангүй, Mass, Metro ч орсонгүй, найзуудтай нийлж ганц грушка пиво ч уусангүй. Ерөөнхийдөө зурагтаа Bloomberg дээр тавьчихаад гэртээ л...Зарим төлөвлөсөн зүйлсээ хийв, зарим зүйлийг амжсангүй,гэхдээ хамгийн гоё амралт байв. Магадгүй ахиж надад олдохгүй боломж тохион, эрхэм нэг хүнтэйгээ хамт байсан болохоор үүнээс илүү амралт надад хэрэггүй байлаа.

Wednesday, March 25, 2009

Enjoy!

Амралтаараа Youtube үзээд л байвал үзээд л байх бололтой...Enjoy Youtube!
Kobe&Phelps


Heidi Klum


Tom Cruise


David Cook
David Archuleta 2 ийн СМ ийг линкээр оруулчлаа.

Tuesday, March 24, 2009

Angels and Demons


Жилийн өмнө номыг нь уншиж байсан, кино нь удахгүй гарах гэж байгаа юм байна. Сонирхолтой болно байх гээд хүлээж байхаас.

Monday, March 23, 2009

Ali G@Hahvahd


Мэдээжийн зүйлийг хошигнож л хэлэхгүй бол хүн хүлээж авахгүй байх л даа. Клинтон, Гэйтс шиг мундгууд л очдог газар өөрийнхөөрөө байгаад мессежээ хүргэчихдэг овоо гар бололтой.

Part2

Tuesday, March 3, 2009

Part 2-II : Sexy vs Cute

Амралтын дундуур өмнө бичсэн зүйлүүдээ эхнээс нь нэг эргүүлж харсан чинь хэрэгтэй хэрэггүй баахан л зүйл бичсэн байх юм. Заримдаа хэтэрхий серьёз зүйл ч биччихэж, эргэж уншаад өөрийгөө шоолмоор зүйлүүд ч бичиж, яахвээ бас ч болохоор зүйлүүд ч бичиж. Заримыг нь өөрчилчихмөөр санагдаад найруулгыг нь засч байгаад нэг найздаа баригдан "загнуулснаар" энэ бодлоо орхив. Ер нь зөв ч буруу ч анх байснаар нь үлдээсэн нь ч дээр бололтой.

Ингэж хуучин бичлэгүүдээ ухаж байх зуур Ази охидын Cutie имиж, Барууныхны Sexy имижийн талаарбичиж байгаад дутуу орхисон нэг бичлэгээ олоод гүйцээе гэж бодлоо. (Sexy имиж, Cutie имиж хоёр угтаа нэг зүйл гэж бичиж байсныг маань санаж байж магадгүй, тэгвэл энэ удаа арай дэлгэрэнгүйгээр яагаад гэдгийг нь тайлбарлая.)Сонирхолтой сэдэв учир жаахан урт ч гэсэн уншаад үзээрэй.




Япончуудад бүх нийтээрээ хангалуун сайхан амьдрал дунд эрүүл энхээр урт наслах завшаан ямар ч төлөөсгүй олдсон гэвэл эндүүрэл. Зөвхөн өндөр хөгжилд хүрэхийн тулд ч биш , хүрсэн хойноо ч энэ хүчирхэг эдийн засгийнхаа моторыг унтраачихгүй хөдөлгөж байхын тулд эмээ нь хүртэл өглөөнөөс үдэш хүртэл эцэж цуцахыг умартан шургуу зүтгэх хатуу үүрэг хүлээдэг гэлтэй.Хэдий том ч гэлээ, хөдөлмөрлөхгүй хүнд энд багтаж шингэх газар олдохгүй. Нэг ёсондоо үүрэггүй нэг ч боолт шрүп орох зайгүй том машинтай энэ нийгмийг зүйрлэж болно. Сайхан нийгмийг бүтээхийн тулд хувь хүн бүр эрх чөлөөгөө шургуу хөдөлмөрөөр хязгаарлуулан, тааваараа суух амьдрал нь тэр нийгмээ тогтоон барьж байхын төлөөх төлөөс болсон гэх үү дээ.

Зөвхөн Япон ч гэлтгүй, ер нь хөгжил дэвшилд хүрсэн бусад улс орнууд ч хангалуун нийгмийг цогцлоохын тулд тааваараа сууж байгаагүй нь тодорхой. Гэхдээ ал ч нийгэмд ялгаагүй, тааваараа суух амьдрал нь хөгжих тусам улам хурдтай хэмнэлд орон ,чөлөөт цаг нь хязгаарлагдаад ирэхээр хүн ил далд аль нэг ухамсартаа эрх чөлөөгөө үгүйлж эхэлдэг. Нийгмийн дэвшлийг тогтвортой барьж байхын тулд тогтсон заавал мөрдөх ёстой хэв журам,баримтлах ёстой дэг жаяг, гүйцэтгэх ёстой үүрэг хариуцлагууд хувь хүн бүрийн нуруун дээр дарамт болон бууж, эрх дураараа байх байдлыг нь хашдаг хаалт болдог тул эрх чөлөөг нь хумиж буй энэ бүх боолтуудаас мултарч гарах хүсэл нь хүний үйл хөдлөл, төсөөлөл мөрөөдлөөр илэрч байдаг.

Жишээ нь дураараа байхыг хүссэн Япон залуусын нийгэмд бүрэн бие дааж гарахад бэлэн болохыг үл хүсч буй сэтгэлийнх нь илрэлийг тэдний имижээс харж болохоор.Насанд хүрэхийг Японы өсвөр насныхны олонхи нь бараанаар бодож явдаг (ийм судалгаа байдаг) бөгөөд тэд насанд хүрнэ гэдэг нь нийгмийн өмнө хүлээсэн үүрэг хариуцлагуудад баглагдан, түүнийгээ биелүүлэхийн тулд уйгагүй зүтгэх ёстой хүнд хэцүү үе руу орох явдал хэмээн боддог байна. Иймд тэд далд ухамсартаа тийм дарамттай хүнд санагдах үе рүү орохоос нэг л халширч, тэр хэцүү хүнд санагдах хариуцлагыг үүрэхэд бэлэн болохыг үл хүснэ. Охидын жаахан хүүхэд шиг аашлах Cutie имиж , залуусыг нэг л сул дорой харагдуулах туранхай бие, охидынх шиг стиль нь тэднийг хариуцлага үүрч явахад хангалттай хүчтэй биш мэт харагдуулан, насанд хүрмээргүй байгаа, бэлэн болмооргүй байгаа хүсэлтэй нь яг нийцсэн болохоор ингэж өргөн дэлгэрсэн гэж тайлбарлаж болох юм.

Харин барууны залуусын хувьд үүний эсрэгээр, насанд хүрнэ гэдэг нь биеэ даан, хэнээс ч хараат бусаар хүссэнээ хийж болох эрх чөлөөнд хүрлээ гэдэгтэй ижил утгатай. Тэд бас л ямар нэг ачаа дарамтнаас ангид, элдэв шаардлага, дэг жаяганд баригдалгүйгээр эрх чөлөөтэй байхыг хүсч буй нь тэр. Гэхдээ илүү нээлттэй зантай тэдний хувьд эрх чөлөөтэй байх хүсэл нь илүү тодоор илэрсэн ба задгай, нээлттэй харагдах Sexy имиж тэр шаардлагад нь нийцсэн тул ихэд өргөн дэлгэрч чаджээ. Харин бүрэг даруу зантай Азиудын хувьд шууд эрх чөлөөтэй баймаар байна гэдгээ ил тодоор харуулах биш, арай хүлцэнгүй хэлбэрээр эрх чөлөөгүй баймааргүй байна хэмээн тойруулан илэрхийлжээ. Угтаа бол эрх чөлөөтэй байх гэсэн хүний язгуур нэг хүсэл 2 өөр хэлбэрээр гарч ирж буй бөгөөд соёлын ялгаа л нэг зүйлийг ингэж 2 өөр хэлбэрээр гарч ирэх гол шалтгаан болжээ.

Энэ сэдэвтэй холбоотой өмнөх бичлэгүүд:

Part2-I Sexy vs Cute
Part 1: Life and stress

Sunday, March 1, 2009

Time flies

40 хэмийн зөрүү эхэндээ арай л чанга санагдаад гэрээс гаралгүй хэд хонов. Тэгтэл ашгүй нэг арай дулаарлаа. Гэхдээ температурын ялгаа ч бас гайгүй ээ. Ойрын хэдэн жил Цагаан сараар гэрээсээ хол байсан болоод ч тэр үү, шинийн нэгний өглөө хэдэн жилийн дараа гэнэт сэрсэн юм шиг санагдаж, хэсэг "сандрав".

Өглөө нь мөр гаргах гээд зурхайн сонин дээрээс насаа хартал...эхлээд итгэж өгөхгүй хальт "шок" мэдрэв. Тэгтэл айлаар ороход ч хээв нэг архи хундагалаад өгдөг болж. Жаахан байсан хамаатны дүү нар ч мундаг том болцгоосныг харахад нөгөө сонин дээрх тоо тийм ч том сонсогдохоо болив.

Monday, February 16, 2009

First chapter of student life blog


Үүлсийн цаагуур жаргах нарны хойноос хөөн,улайран харагдах тэнгэрийн хаяа руу нисэхэд аажмаар гэгээ тасарч, цонхоор юм үзэгдэхээ болино.
Онгоц хөдлөхөд талбай дээрээ зэрэгцэж зогсоод "Баярлалаа" хэмээн мэхийн ёслоод үдэж өгсөн 2 Япон инженер яагаад ч юм хүчтэй сэтгэгдэл төрүүлэв. Би ч бас нэгэн өдөр ингээд нар шингэх зүг рүү нисэхийнхээ өмнө тэр 2 инженер шиг дор мэхийн ёслоод, Япон орон чамд баярлалаа гэж хэлэх байх даа...
(Хэтэрхий уран зохиол шиг болчихов уу даа...)

Факультет дахь оюутны амьдрал маань талдаа орж, энэ хугацаанд чамлахааргүй л зүйлийг харлаа, сонслоо. Шинэ газруудаар явж, шинэ хүмүүстэй ч уулзлаа. Шинэ зүйлсийг ч ойлгож ухаарлаа. Шинэ зүйлсийг хийж үзлээ, шинэ мэдрэмжийг мэдэрлээ. Гэхдээ юу юунаас илүү өөрийгөө илрүүлсэн 3 жил байлаа...

Wednesday, February 11, 2009

Chocolate

Жаахан ханиад хүрчихээд хамрын дусаалга, салфетка халаасандаа байнга байлгадаг болов. Хайрцаг шоколад ч бас аль нэг карманд үргэлж бэлэн. Ханиадтай ч хамаагүй л дээ. Тархины үйл ажиллагаанд сайн, ШУ-аар батлагдсан зүйл гэж земигийн багш яриад байдаг болохоор(Ер нь бол мань эр өөрөө идэх дуртай юм шиг байгаа юм хэхэ) л хэрэг болж юуны магад гээд шалгалтын term-д баахан шоколадтай найзлав. Надад нөлөө нь тэгж хүчтэй мэдэгдсэн юм алга, багшийн хувьд шалгалтанд шоколад барьж орсоор докторын зэрэг хүртэл явчихсан гээд байгаа...

Маргааш Accounting-ийн сүүлийн шалгалтаа өгөөд удаан хүлээсэн амралт эхлэх гээд байдаг...Ойрд болж буй гайхалтай цэлмэг өдрүүдийг "шоколадтай" шалгалтуудын ачаар мэдэрсэнгүй өнгөрөөж , номын сангийн цонхоор л гадагш харан "санаа алдахаас" хэтэрсэнгүй.

Одоо уул нь жаахан л үлдлээ.

Өмнө нь нэг сэргээгээд харчихъя гээд суусан чинь нэг л урагшилж өгдөггүй ээ. Ханиаднаас болов уу, эсвэл "бензин" дуусчихав уу, хийх сонирхол ч төрдөггүй, хүчлээд ч явдаггүй. Уул нь ч эртнээс бэлдсэн л дээ, гэхдээ л やばい... Өглөө оройноос сэргэлэн гээд эртхэн унтдаг ч юм бил үү. Нэг хайрцаг шоколад тооны машинтайгаа бариад л орно доо...

Saturday, January 31, 2009

Minerva and Words to Live by

Energy comes from feeling good, not from eating well or sleeping a lot
гэж гоё хэлсэн байгаа биз? The Japan Times гүйлгэж яваад Words to Live by гэдэг нийтлэлээс оллоо. Сонирхолтой хүмүүсийн хэлсэн, баримталж явдаг зарчмуудыг цуглуулаад тавьчихсан дажгүй булан шиг санагдаад блогынхоо линк рүү нэмчихлээ.
Дээрх үгийг 97 настай нэг Япон доктор хэлсэн ба 65 наснаасаа хойш одоо хүртэл сайн дураараа ажиллаж байгаа хүн юм байна. 1 сая гаран хувь зарагдсан ном бичсэн, энд тэнд очин жилд 150 гаруй яриа хийдэг нэлээд эрч хүчтэй "залуу" бололтой.

Бас нэг сонин мэдээ гэвэл сайн дурын ажил хийх нь байтугай ажил хийе ч гэж боддоггүй, гэртээ суугаад блог бичдэг Minerva нэртэй Солонгос залуу нэлээн шуугиан тариад байгаа гэнэ. Яасан бэ гэхээр мань эр Lehman Brothers ийн дампуурал, Вонын ханш уналтыг болохоос нь хэдэн өдрийн өмнө таачихсан юм байж. Гэхдээ ямар ч эдийн засгийн мэдлэггүй түүнд шүүхэд дуудагдахаас өөр сайн юм тохиолдоогүй бололтой .
Гэхдээ блог руу нь засгийн газар , сангийн яамныхан тэргүүтэй 40 сая хүн аль хэдийн зочилчихсон болохоор,жаахан хичээж байгаад Солонгосын үлдсэн 8 сая хүнийг оруулчихвал түүнийг ирээдүйтэй карьер хүлээж байж ч магад...

Tuesday, January 27, 2009

Learning is everywhere

Анх интернетэд орж үзэж байх үеийн л нөгөө Yahoo хэвээрээ байгаад байсан одоо л нэг шинэ дизайнтай бол байх шиг байна. Зүгээр шинэ ч биш , бас дажгүй шүү.

Бас нэг дажгүй юм болох нь гэж бодож байсан зүйл харин худлаа болж байх шиг байна. 1 сард цас ихтэй байна гэсэн байдаггүй шүү. Бороо л хэдэн өдөр орсноос хэтэрсэнгүй. Хүйтэн гэхэд хүйтэн биш, дулаан гэхэд дулаан биш сонирхолтой л цаг агаар зонхилон , цас биш цаасаар л их бөмбөгдүүлэх болж байх шиг байна.

Учир нь энэ долоо хоногт улирлын сүүлийн хичээлүүд ороод, ирэх долоо хоногоос шалгалт...
Сонирхоод хэрэгтэй хэрэггүй баахан хичээл авчихаад хийлгүй нэлээн явчихсан тул ойрд номын сан хавьцаа эргэлдэн баахан шинэ мэдлэг олж авдаг "ажилтай" болов . Наана нь хэрэв амжихгүй (хийгээгүй) бол шалгалтан дээр ч мэдлэг олж авах үе байдаг тул ямартаа ч юм сурахгүй нь гэж санаа зовох зүйл гарахгүй бололтой...

Шалгалтаас гадна хэлтэй амтай болгон л санхүүгийн хямралын талаар ярьдаг болсоор нэлээд удлаа. Үүнтэй ч холбогдоод тэр үү , The World Is Curved гэдэг ном бүх л ранк уудаар бестселлер болон, нэлээд эрэлттэй байгаа юм байна. Хэдэн жилийн өмнө хит болж байсан The World Is Flat өнөөгийн дэлхийн эдийн засгийн(олон улсын харилцаа) зүй тогтлыг тайлбарлаж байсан бол уг номонд өнөөгийн дэлхийд тогтсон байгаа санхүүгийн систем хэрхэн ажилладаг талаар бичсэн юм байна.


Заавал санхүү эдийн засгийн чиглэлийнхэн гэлтгүй хэн бүхэн нэг гүйлгээд харчихад илүүдэхгүй, ер нь эргэн тойронд юу болоод , ямархуу хорвоо ерөнцөд амьдраад байгааг илүү багцаалахад туслах л эд бололтой.
p.s: Билл Клинтон уг номыг санхүүгийн хямралын талаар унших топ 3 номны нэгэнд оруулсан гэнэ.

Sunday, January 18, 2009

Filters

Семестерийн төгсгөл ойртоод жаахан номын санд сууя гэж бодсон чинь элсэлтийн ерөнхий шалгалт(Боловсролын яамнаас их сургуульд элсэгчдээс авдаг нэгдсэн шалгалт ) авна гээд 2 өдөр сургууль хаагдчихав. Жил бүр орон даяар бүх их сургуулиуд дээр цэрэг цагдаа болсон нэлээд сүртэй юм болдог юм .

Хэр сайн өгснөөс нь хамаараад аль их сургуульд шалгалт өгөх нь тодорхой болдог болохоор нөхдүүд ч 1,2 жилийн өмнөөс хичээлээс гадуур тусгай шалгалтад бэлддэг төлбөртэй сургуулиудад амралтын өдөр, оройн цагаар яван бэлтгэлийг жин тан болгоно. Нэг хэсэг 5 цаг унтвал тэнцэхгүй, 4 цаг унтвал тэнцэнэ гэж яригддаг байсан ч шалгалтдаа өөрчлөлт оруулсны дараа арай гайгүй болсон гэгддэг. Яах гэж хүнийг ингэж зовоодгийг нь бас сайн ойлгодоггүй л юм...

Уул нь чадвартай нөхдүүдийг их сургууль руу илгээх л зорилготой байх л даа. Гэхдээ цөөн хэдэн нөхдийг эс тооцвол их сургуульд орсон хойноо тэр заагаад байгаа мундаг зүйлүүдийг нь шингээж авах сонирхолтой хүн бараг байхгүй. Харин хичээлээс гадуур зүйлд л илүү анхаарлаа хандуулна даа. Учир нь дараагийн шатанд буюу ажилд ороход шаардагдах зүйлс тэс өөр.

Ажил олгогч компаниуд тухайн оюутан хичээл ном хэр их хийсэн ,бүр ямар мэргэжилтэйг нь ч нэг их хамаарахгүй.Академик мэдлэг гэхээсээ илүү тухайн ажилд тохирох хүн мөн үү гэдгийг л илүү чухалчилдаг юм шиг. Хайж байсан хүн нь мөн байвал мэдэхгүй ч байсан сургаад л авчихна гэсэн бодлоготой. Хэдэн сая хүн дотроос ажиллах хүчээ сонгохдоо хэнийг нь ямар вэ гээд нэг нэгээр нь ялгаад сууж байх боломжгүй тул их сургуулийг яамнаас хүмүүсийг чадвараар нь сортлоод өгчихсөн бэлэн ангилал болгож л ашигладаг гэхэд хол зөрөхгүй байх.Массаар нь бодоод, сурагчид дээд хэмжээгээрээ хичээгээд хичээгээд хүрсэн түвшингээрээ л их сургуулиудад хуваарилагдан орох тул тэр сургуульд ийм түвшний нөхдүүд байж байгаа гээд дүгнэчихэж байгаа хэрэг.

Харин хувь хүмүүсийн хувьд авч үзвэл хамгийн сайн тогтолцоо гэж хэлэхэд хэцүү. Япончууд уул нь шинэ залуу үеээ илүү нээлттэй, нэг зүйлд баригдаагүй, бүтээлч сэтгэлгээтэй болгохын тулд яах хэрэгтэй вэ гээд зөндөө л ярьдаг юм.
Гэхдээ их сургуулиуд зөвхөн мэдлэгээр нь шалгаж оюутнуудаа элсүүлдэг болохоор чадсан ч чадаагүй ч сайн сургуульд орохын төлөө л хичээл хийсээр байгаад нийгмээсээ жаахан тасарчихсан, өөрийгөө илэрхийлэх чадвар муутай, хувь хүн талаас нь авч үзэхэд жаахан ойлгомжгүй зүгээр шалгалтын том системийн нэг эрэг шрүп л болчихсон хүмүүс цөөнгүй юм шиг...

Мэдээж эдгээр ярьсан зүйлүүд массыг хамарсан ерөнхий зүйлүүд болохоор бүгд үүнд хамаарна гэвэл өрөөсгөл болчихно л доо.Гэхдээ яах аргагүй тогтчихсон байгаа энэ систем компаниудаас өөр хэнд ашигтай вэ гэдэг бодох л зүйл болов уу.

Tuesday, January 6, 2009

Taking a risk

Цагт 350 км хурдлах Shinkansen-ий цонхоор тас харанхуй шөнийн дунд зуралзан өнгөрөх зам зуурын гэрлээс өөр зүйл үл харагдана. Шинэ оны эхэнд шинэ зүйлийг эрэлхийлэн гэрээс гараад 3 өдөр, 2400 км ийн дараа эрсэн зүйлээ ололгүй амжилт муутайхан буцаж яваа нь энэ.Тэртээх алсад Landmark tower-ийн оройн баганан гэрэл харагдаж эхэлсэн нь гэр лүүгээ ойртсоныг илтгэнэ.

Налсан цонхноосоо хөндийрөхөд шилэн дээр ойсон кабины сандал дээр суух өөрийн тусгалаа олж харлаа. there was i smile on my face...Хайсан зүйлээ олж, хүссэн үр дүндээ хүрээгүй ч сэтгэл хангалуун байлаа.

Хүссэн зүйл талаар болсон ч гонсойх зүйлгүй буцаж явлаа. plan for the worst, hope for the best...Энэ замаар анх гарахдаа болно гэж бодсон ,оптимист байсан, гэхдээ ийм үр дүнг бас тооцож үзсэн л байсан.there was no pain.Зүрх биш тархи л байсан бололтой.but i didn't know until then... Ямартаа ч зорьсон, хийсэн, чадсангүй, болохгүй л байж.

Юу дутсаныг мэдэхгүй юм.Өнгөрсөн түүхээс болов уу? Буруу газар , буруу цагт байв уу? Эсвэл угаасаа л босохгүй байшин байв уу? Магадгүй архитекторчны төсөөлөл хэт хүчтэй байж, зураг хэт хийсвэр байж , барилгачных нь чадвар хүрэхгүй байж. Босохгүй гэдгийг нь харж чадаагүй байж. Үр дүнгээс нь хөөгөөд харахад босгох гэж хичээх хэрэггүй л байж...

Бүтэхгүй зүйлийн төлөө тэнэглэн зүтгэн хүрч чадаагүй ч харамсах зүйл гарсангүй.
Харин бүтэхгүй гээд хийгээгүй байсан бол , дараа нь илүү харамсах байсан ч байж магад. Зарим зүйлийн үр дүнг харахаас нааш хариуг нь таашгүй учраас л амьдрал үнэхээр сонирхолтой юм даа. life is all about taking a risk.  i'm still wondering whether chances are given or made by us...