Saturday, March 10, 2018

Mart 8

1. 18-р зууны Орос эмэгтэй бэлэвсрээд ердѳѳ 3-6 сарын дараа дахин гэрлэдэг байсан. Хүнд хѳдѳлмѳр ихтэй тариачны нийгэмд эмэгтэй хүн ганцаар амьдрах аргагүй тул уй гашуугаа хурдан дараад дахин нѳхѳрт гарахаас ѳѳр сонголтгүй байв. Эрх чѳлѳѳний орон гэгддэг Америкт ѳнѳѳдѳр 2 гэр бүл тутмын 1 нь салдаг. Тэнд гэрлэснээс хойш ердѳѳ 2 жилийн дараа салалт хамгийн ихээр ѳрнѳнѳ. 21-р зууны Америк эмэгтэйчүүд ажил орлоготой, санхүүгийн хувьд бие даасан тул эр хүнгүй бол амьдрах аргагүй гэсэн ойлголт байхгүй. Иймд бал сарууд дуусч, дурлалын гормон сарнихад олон эмэгтэй бѳгж зүүсэн шийдвэрээ эргэж хардаг. Нийгмийн халамжийн тогтолцоо нь хамгийн сайн гэгддэг Скандинавын баян орнуудад болохоор гэрлэлт багасч, харин салалт хурдтай ѳсч буй. Бельгид гэхэд салалт 70% байгаа нь дэлхийд тэргүүлэх үзүүлэлт. Хүүхэд ѳсгѳх зардлыг улс хариуцаж, ажилгүй байсан ч тэтгэмж ѳндѳр тул салж нийлэх шийдвэр гаргахад мѳнгѳ санхүүгийн асуудал бодох шаардлагагүй. Товчхондоо, гэр бүлд эмэгтэйчүүдийн эзлэх байр суурь, гүйцэтгэх үүрэг цаг үе, эдийн засгаа дагаад ихээхэн ѳѳрчлѳгдѳж байна.
2. Түүхийг сѳхѳѳд харвал эмэгтэйчүүд сурч боловсрох, ажил хийх, нийтийн албанд томилогдох, тэр бүү хий л хүчин тѳгѳлдѳр гэрээ хийх, хууль ёсоор эд хѳрѳнгѳ ѳѳрийн нэр дээр эзэмших ч эрхгүй цаг үе олон улс оронд байсан. Сургуульд зѳвхѳн эрэгтэй хүүхдээ л явуулдаг, сонгуульд ч зѳвхѳн эрчүүд л санал ѳгѳх нь хэвийн үзэгдэл байв. Харин ѳнѳѳдѳр ихэнх хѳгжилтэй орнуудад дээд боловсрол эзэмшигчдийн олонхи нь эмэгтэй болсон. Эмэгтэй шилдэг эрдэмтэн судлаач, Нобелийн шагналтнууд ч ар араасаа тѳрѳх болов. S&P 500 топ компаниуд дунд удирдах зѳвлѳлдѳѳ олон эмэгтэй гишүүнтэй компаниудын ашигт ажиллагаа (ROE) нь бусдаасаа илүү ѳндѳр байна. Алибаба г.м. инновацийн лидерүүд ч эмэгтэй ажилтнууд хэр чухлыг онцлох болж, "Love of Q" ѳндѳртэй учир ирээдүйд машин (AI) хийж чадахгүй ажлыг эмэгтэйчүүд л хийнэ гэж Жэк Ма ярьж буй. Эсрэгээрээ, эдийн засагт хүн амын тэн хагасыг бүрдүүлдэг эмэгтэйчүүдээ үр дүнтэй оролцуулж чадаагүй улс орнуудын хѳгжил удааширч, ухарч байна. Улс тѳрд Англи, Герман гээд олон их гүрнүүдийн хувьд эмэгтэй лидертэй байх нь хэвийн үзэгдэл болжээ. Товчхондоо, нийгэмд эзлэх эмэгтэйчүүдийн байр суурь, гүйцэтгэх үүрэг роль цаг үе, эдийн засгаа дагаад ихээхэн ѳѳрчлѳгдѳж байна.
3. Эрэгтэй, эмэгтэй хүмүүс мэдээж физиологийн хувьд, психологийн хувьд хоорондоо ѳѳр. Гэхдээ адилхан биш гэдэг нь аль нэг нь илүү дээр, эсвэл дор гэсэн үг биш. Хэн хэн нь ѳѳрийн давуу талтай, мѳн сул талтай. Тэгэхээр ялгаагаа хүлээн зѳвшѳѳрѳх, бие биенээ хүндлэх, зѳв ойлголцох, тэгээд хэрхэн сул талаа харилцан нѳхѳх вэ гэдэг л чухал болов уу. Ингэснээр эрэгтэй, эмэгтэй хүмүүс илүү сайн гэр бүл, илүү сайн ажлын орчин, илүү сайхан нийгмийг хамтраад бүтээх боломжтой. Энэ уул нь "ѳвѳл болохоор хүйтэрдэг" гэдэг шиг мэдээжийн зүйл. Гэхдээ үл ойлголцол, хүйсээр ялгаварлан гадуурхалт, хүний эрхийн зѳрчил, хүчирхийлэл, шударга бус явдлууд аль ч улс оронд байсаар байгаа. Иймд хэдийгээр Оросоос гаралтай гэгддэг Март8-ыг тэмдэглэдэг болсноос хойш олон оронд эмэгтэйчүүд маш их прогрессийг хийж чадсан ч, цаашид хийгдэх ёстой зүйлс ч маш олон бий. Товчхондоо, 300 жилийн ѳмнѳх Орос эмэгтэй шиг юуг ч тэвчээд ѳнгѳрдѳг цаг үе ѳнгѳрсѳн ч, "Март 8 = торт & вино эсвэл цэцэг & бэлэг" болгоод л ёслоод ѳнгѳрдѳг цаг үе ч хараахан биш юм.
Бүх эмэгтэйчүүддээ Олон улсын эмэгтэйчүүдийн эрхийг хамгаалах ѳдрийн мэндийг хүргэе!

No comments: