Sunday, November 30, 2008

Imagined communities

Орой нь өглөөний нөгөө дулаахан гоё өдөр мөн үү гэмээр хүйтэрдэг болчихлоо. Харамсалтай нь энэ жил цементэн ертөнцөд суусаар намар болсныг мэдэрсэнгүй өнгөрөөж байх шиг байна...

-Ингэхэд Та эх орондоо хайртай юу?
Тэнэг асуулт. Мэдээж тийм гэх биз.
- Яагаад?
Бүр тэнэг асуулт.

Гэхдээ үргэлж тэнэг асуулт биш байж бас болох. Ялангуяа хүчтэй даяарчлагдаж байгаа бидний зуунд. Хэрэв хэвшмэл сэтгэлгээнээсээ хальт хөндийрөөд бодоод үзвэл улс гэдэг хийсвэр ойлголт гэж 25 жилийн өмнө Benedict Anderson гэдэг нөхөр үндсэрхэг үзлийн талаар нэг ном бичсэнийг сая хальт уншаад, зарим нэг бодогдсон зүйлээ блогтооо бичиж буй нь энэ.Нэлээд шуугиан тарьсан ном юм гэнэ, сонссон ч байж магад.

Национализмын сурах бичиг болсон гэж хэлж болох уг номондоо Андерсон хүмүүсийг улс орныхоо төлөө гэсэн нэрийн дор амьдарч бас үхэж, аллага хийхэд ч хүргэдэг тэр хүч юу юм бэ? Хэзээ ч очихгүй газарт байгаа хэзээ ч уулзалдахгүй хүмүүс бие биенийгээ эх орон хэмээх нэг гэр бүлд харъяалагддаг ахан дүүс хэмээн бодож явдаг шалтгаан нь юу юм бэ? гэх мэт эх оронч үзлийн цөм болсон асуултуудыг хөндөн, хүн төрөлхтөний түүхэн дэх национализмын үүсэл ба тархалтын талаар түүхэн болон философийн талаас нь тайлбарлан , сонирхолтой таамаглал дэвшүүлсэн байна. Тэрээр улс гэдэг нь ижилхэн хэл соёл, угсаа гарал , шашин шүтлэг гэх мэт тодорхой нийгмийн нөхцөл байдлаар тодорхойлогдон гарч ирсэн зүйл биш харин бидний сэтгэхүйнээс урган гарч ирсэн бүтээгдэхүүн хэмээн тайлбарласан нь гол онцлох санаа нь болжээ.

Улс, эх орон гэж юу болох талаар гүн ухааны төвөгтэй хичээл шиг юм ярихын оронд эхлээд нэг асуултанд хариулах гээд үзье.

-Ер нь бидний хийсвэр сэтгэлгээ хэр хүчтэй юм бэ?
Маш хүчтэй.

Сэтгэн бодох чадвар нь хамгийн сайн хөгжсөн амьтад болох хүмүүс бид цаг хугацааны явцад ямагт шинэ зүйлийг сэдэж,бий болгож байдаг.Үүнийгээ хөгжил дэвшил гэж нэрлэдэг. Хөгжлийнхөө явцад хүн төрөлхтөн хийсвэр сэтгэлгээнийхээ дагавар бүтээгдэхүүн болсон маш олон зүйлсийг бүтээсэн. Пикассогийн этгээд зурагнуудаас авахуулаад 10 жилийн тооны хичээлийн сэдвүүд , энэ блог тавигддаг вэб сайт гээд бүгд л хүний хийсвэр сэтгэлгээний дагавар бүтээгдэхүүнүүд. Улс эх орон ч мөн ялгаагүй сансарт нисдэг пуужин шиг л хүний сэтгэлгээнээс урган гарч ирсэн , хөгжлийнхөө нэг шатан дээр бид өөрсдөө зохиочихсон зүйл...Дараагийн шатанд яг л пянз тоглуулдаг хөгжим шиг бидний амьдралаас балран алга болохыг үгүйсгэхгүй. Дэлхий хавтгайрснаар улс гүрнүүдийн эрин үе өнгөрч, мультикорпорациудын зуун ч дуусч хувь хүмүүсийн өрсөлдөөн ноёрхох цаг ирсэн гэж нэг алдартай нөхөр хэлсэн байдаг.* Глобальчлалын эрин үед улс гүрнүүдийн хилээс халин тив дамжин хэрэн хэсэх пүүс компаниуд, хувь хүмүүс ердийн үзэгдэл болж байгаа нь үүний нэг бодит жишээ болох биз...

* Thomas L.Friedman

2 comments:

nomuun said...

nadad ih taalagdlaa ene nomii talaar delgerengui medeeelel avmaar bn tantaiii yaaj holboo barih weeee,,,,

Finix said...

hi, nomuun
Blogoor zochilsond thanks!
Nomiig mongol ruu horvuulsen esehiig sain medehgui baian.
Angliar bol:
Bendedict Anderson Imagined Communities geed Amazon dr ch umuu haigaad uzeerei.
Aldartai nom bolohoor Wikipedia dr, esvel Google eer haihaar gol sanaag n emhetgeed bichtsen summary baigaa baih.
Oor asuuh zuil baiwal comment uldeegeerei.